Do Fortunatowa (Stawisk) Franciszkanie zostali sprowadzeni 1688 z prowincji litewskiej OO. Franciszkanów przez Fortunata Zamoyskiego, który odznaczał się szczególnym kultem do św. Franciszka z Asyżu.
Franciszkanie zgromadzeni w klasztorze w Stawiskach podobnie jak i w innych konwentach, zgodnie z celem swego założyciela św. Franciszka, zachowując rady ewangeliczne, mieli dążyć do doskonalenia życia chrześcijańskiego.
Klasztor w Stawiskach posiadał jeszcze jedno swoje specyficzne zadanie, zgodnie z wolą swego fundatora Fortunata Zamoyskiego, zakonnicy mieli oddziaływać przez swe życie, pracę apostolską na pobliskie tereny Prus Wschodnich, pogłębiając znajomość prawd wiary i walcząc z heretykami.
W klasztorze w Stawiskach zgodnie z pierwotnym założeniem miało przebywać na stałe dwunastu zakonników. Liczba ta nigdy nie została osiągnięta. Klasztor przez 170 lat swego istnienia był ośrodkiem życia kulturalnego i społecznego w tej okolicy.
Na wzmiankę zasługuje fakt, że do Stawisk w okresie gdy przebywali tu zakonnicy chętnie przybywali ludzie z okolicznych parafii. Tłumaczone to było ładniejszą oprawą Mszy świętej i lepszym dostępem do sakramentu spowiedzi. Wynikało to z faktu ze w klasztorze w Stawiskach przebywało zawsze więcej księży niż w sąsiednich parafiach. Zazwyczaj było kilku Ojców, braci zakonnych i kleryków przygotowujących się do święceń.
Oddziaływanie klasztoru na miejscową ludność było powszechne. Przykład życia zakonników wpływał dodatnio, zachęcał do życia umartwionego, ofiary i wyrzeczenia się dla Boga. Najlepiej świadczy o tym fakt, że jeszcze długie lata po kasacji zakonu, miejscowa ludność żyła tradycjami franciszkańskimi.
Gwardianie (przełożeni) klasztoru w Stawiskach
O. Antoni Grajewski – w 1688 roku przybył do Stawisk na prośbę Fortunata Zamoyskiego.
O. Antoni Gumowski (1695 – 1701); Był pierwszym gwardianem klasztoru
franciszkanów w Stawiskach. Był on obecny między innymi w 1698 roku przy śmierci Fortunata Zamoyskiego w Wilnie.
O. Jana Szamborski (1701 r.); Zmarł on w 1773 roku i spoczął w Stawiskach.
O. Stefan Witykiewicz (1708 r.);
O. Franciszek Szrednicki (1714 r.); Zmarł w 1732 roku i spoczął w tutejszej świątyni.
O. Marian Daczewski (1716 – 1719);
O. Piotr Diaskowski (1719 – 1722);
O. Marian Daczewski (1722 – 1725);
O. Stefan Barwikowski (1725 – 1728);
O. Franciszek Borawski (1728 r.);
O. Stefan Barwikowski (1734 – 1736); Na stanowisku gwardiana w klasztoru w Stawiskach spotykamy go po raz drugi..
O. Stefan Dłuski (1736 – 1739);
O. Antoni Wystyński (1739 – 1743);
O. Franciszek Borawski (1743 – 1746); Na stanowisku gwardiana klasztoru w Stawiskach jest po raz drugi. Zmarł w Stawiskach 29 kwietnia 1752 roku i tu został pochowany.
O. Stefan Barwikowski (1746 – 1749); Na stanowisku gwardiana klasztoru w Stawiskach jest po raz trzeci. Zmarł w 1748 roku i został pochowany w kościele w Stawiskach.
O. Antoni Wykowski (1749 – 1752);
O. Franciszek Żera (1752 roku);
O. Antoni Tafiłowski (1756 – 1757);
O. Franciszek Niedźwiecki - w 1773 roku zmarł i spoczął w podziemiach klasztoru.
O. Joachim Grunak (1790 r );
O. Dominik Pietraszko (1788 – 1802); W 1788 roku zapoczątkował budowę obecnego kościoła.
O. Romuald Grochowski (1803 r.);
O. Franciszek Dziekoński (1804 r.);
O. Kajetan Karmowski (1809 r.); Zakończył swoje życie jako kaznodzieja w 1822 roku w Stawiskach.
O. Franciszek Domagalski (1817 roku);
O. Marcin Zaykowski (1822 r.);
O. Hilarion Poszrednicki (1822 roku); Zmarł w Stawiskach jako kaznodzieja 7 lutego 1826 roku.
O. Franciszek Żarnicki (1825 r.);
O. Walerian Massopust (1826 – 1838);
O. Samuela Szłapoczyńskiego (1838 r.);
O. Jakudyn Chodnikiewicz (1844 – 1846);
O. Teofil Rysowski (1846 – 1950);
O. Grzegorz Wituski (1850 – 1851);
O. Ludwik Pawłecki (1851 – 1859);
O. Feliks Maciejewski – w 1859 od sierpnia do września pełni obowiązki gwardiana.
O. Franciszek Wołyniec (1859 – 1861);
O. Daniel Michałowski (1861 r.);
O. Filip Nowakiewicz (1861 - 1863); W czasie wybuchu powstania styczniowego przebywał w klasztorze w Stawiskach. Prowadził ożywioną akcję patriotyczną. Rosjanie zarzucali mu ze pozwalał śpiewać w kościele pieśni patriotyczne. Po zakończeniu urzędowania w Stawiskach, w 1863 roku został wybrany prowincjałem w Królestwie Polskim.
O. Apolinary Kędzierski (1863 r.);
Po powstaniu styczniowym, w roku 1864, rząd carski, przystąpił w do likwidacji klasztoru w Stawiskach. Jedną z przyczyn kasacji był udział zakonników w Powstaniu Styczniowym.
Gdy 13 marca 1865 roku po usunięciu zakonników na rektora kościoła franciszkańskiego przybył ks. Stanisław Okniński, pozostał mu tylko kościół, kawałek ogrodu i jedna czwarta część klasztoru służąca za mieszkanie dla niego i służby kościelnej. Pozostałe pomieszczenia klasztoru zajęło początkowo wojsko rosyjskie, a później szkoła. Z powodu braku środków na utrzymanie kościół coraz bardziej popadał w ruinę (nie był to kościół parafialny).
Ks. Stanisław Okniński urodził się 16 marca 1817 roku. Na kapłana został wyświęcony 15 sierpnia 1841 roku. Był on zakonnikiem marianinem. W Zakonie Księży Marianów pełnił funkcję profesora, kaznodziei, prezydenta i Wikariusza Generalnego. Przez ponad trzydzieści sześć lat pracował przy kościele w Stawiskach, aż jako 84 letni starzec zakończył tu swe życie 4 kwietnia 1901 roku. Spoczął na cmentarzu przykościelnym.
Swój długoletni pobyt w Stawiskach ks. Okniński starał się wypełniać różnorodną pracą. Troszczył się o sprawy gospodarcze, drobne remontu kościoła oraz rozpoczął starania o utworzenie parafii w Stawiskach przy kościele pofranciszkańskim.
Po śmierci ks. Oknińskiego do Stawisk przychodzi ks. Mateusz Smoliński, lecz jest on bardzo krótko. Już 23 maja 1901 roku parafianie proszą biskupa o księdza.
Do Stawisk na rektora kościoła na krótki okres przychodzi ks. Adolf Kruszewski, który już 18 stycznia 1902 roku w obecności dziekana z Kolna, zdaje rektorstwo kościoła w Stawiskach na ręce ks. Tomasza Kuleszy, byłego wikariusza w parafii Poświętne. Ks. Kulesza był tym któremu udało się doczekać założenia parafii w Stawiskach.