Święci

Św. Antoniego z Padwy

guziec — Sun, 14 Mar 2010 21:48:22 +0000

Św. Antoniego z Padwy guziec ndz., 03/14/2010 - 22:48

Święto patronalne (odpust) - 13 czerwca

"A zatem proszę was, niechaj zamilkną słowa, a odezwą się czyny. U nas tym czasem pełno słów, ale czynów prawdziwe pustkowie (...) Mowa zaś jest skuteczna wówczas, kiedy przemawiają czyny".
Święty Antoni z Padwy

Jeden z pierwszych świętych franciszkańskich, Doktor Kościoła. Święty Antoni Padewski należy do najpopularniejszych świętych Kościoła katolickiego. Pokochali go wierni na całym świecie, gdyż zawsze był blisko codziennych ludzkich problemów. Za życia niósł pomoc i pociechę wszystkim potrzebującym. Miarą czci, jaką został otoczony, jest fakt, że jego kanonizacja nastąpiła już rok po śmierci.

Padwa dała Kościołowi kilkunastu świętych i błogosławionych, ale największą dumą miasta jest il Santo, czyli św. Antoni. Bazylika jemu poświęcona, jego grób i relikwiarz z zachowanym dotąd cudownie nienaruszalnym językiem Świętego, przyciągają niby magnes rzesze jego wielbicieli całego świata. Bo też nie ma w Kościele drugiego Świętego, który by cieszył się tak wielka popularnością wśród wiernych, jak św. Antoni Padewski. We wszystkich niemal zakątkach świata znajdziesz jego: kościoły, kaplice, ołtarze, czy bodaj wizerunki. Jest on wyznawany we wszystkich troskach codziennych i kłopotach, których jest przecież tak wiele. Słusznie papież Leon XIII nazwał św. Antoniego z Padwy „Świętym całego świata”.

Biografia świętego Antoniego

Św. Antoni (Ferdynand) pochodził z Portugalii. Urodził się ok. roku 1195 w Lizbonie, w zamożnej mieszczańskiej rodzinie. Jego rodzicami byli Marcin de Bulhoes i Teresa Taveira.
W wieku 15 lat wstąpił do zakonu augustianów w Lizbonie, gdzie odbywał studia przygotowujące go do kapłaństwa. Po dwóch latach pobytu w klasztorze św. Wincentego przeniósł się do klasztoru św. Krzyża pod Coimbrą, gdzie studiował pisma Ojców Kościoła i teologów średniowiecznych oraz nauki przyrodnicze. Tam zdobył gruntowne wykształcenie teologiczne i w roku 1219 otrzymał święcenia kapłańskie.
W roku 1220 Ferdynand był świadkiem sprowadzenia do Coimbry ciał pięciu misjonarzy, męczenników franciszkańskich z Maroka, którzy zginęli z rąk Saracenów. Przy tej okazji po raz pierwszy usłyszał o duchowych synach św. Franciszka z Asyżu i zapragnął wstąpić do nich. Św. Antoni poznawszy duchowość św. Franciszka z Asyżu, za wiedzą swoich przełożonych, przeniósł się do franciszkanów w Olivanez, gdzie osiedlili się przy kościółku św. Antoniego Pustelnika. Z tej okazji Ferdynand zmienił swoje imię na Antoni.

Pragnął pójść w ślady męczenników i dlatego udał się z posługą misyjną do Maroka, aby oddać swoje życie dla Chrystusa. Jednakże w Afryce ciężko zachorował i musiał wracać do kraju. Statek gnany burzą morską zawinął na Sycylię. Z Sycylii św. Antoni pojechał do Asyżu bo tam odbywała się w roku 1221 kapituła generalna nowego zakonu. W Asyżu spotkał się ze św. Franciszkiem (+ 1226). Był świadkiem dyskusji na temat życia, działalności apostolskiej i misyjnej oraz praktyk ascetycznych w zakonie. Jako człowiek nieznany większości członkom kapituły Antoni nie zabierał głosu.

Po skończonej kapitule oddał się pod władzę brata Gracjana, prowincjała Emilii i Romanii, który mu wyznaczył erem w Montepaolo w pobliżu Forli. Czas wykorzystał na pogłębienie w sobie życia wewnętrznego i dla swoich studiów. Ze szczególnym zamiłowaniem zagłębiał się w Pismo święte. Równocześnie udzielał pomocy duszpasterskiej i kaznodziejskiej.

Wkrótce św. Antoni dał się poznać jako wybitny kaznodzieja, więc ustanowiono go głównym kaznodzieją zakonu i wysłano na głoszenie Słowa Bożego i zwalczanie błędnowierców. Odtąd Święty przemierzał miasta i wioski, nawołując do poprawy życia i pokuty. Dar wymowy, jego języka niezwykle obrazowy i plastyczny, postawa ascetyczna, żar i towarzyszący mu cud, gromadził przy nim tak wielkie tłumy, że musiał głosić kazania na placach, gdyż żaden kościół nie mógł pomieścić słuchaczy.

W latach 1225-1227 św. Antoni udał się z kazaniami do południowej Francji, gdzie z całą mocą zwalczał szerząca się tam herezję katarów (albigensów). Kiedy powrócił do Italii, na kapitule generalnej został wybrany ministrem (prowincjałem) Emilii i Mediolanu. W tym czasie napisał Święty "Kazania Niedzielne".

W roku 1228 udał się św. Antoni do Rzymu, by załatwić pilne sprawy swojej prowincji. Z tej okazji papież Grzegorz IX, który o nim tak wiele słyszał, zaprosił św. Antoniego z okolicznościowym kazaniem. Wywarło ono na papieżu tak silne wrażenie, że nazwał Świętego „Arką Testamentu”. Papież polecił Świętemu, by wygłaszał kazania do tłumów pielgrzymów, którzy przybywali do Rzymu. Na prośbę kardynała Ostii, Rajnolda Conti, późniejszego papieża Aleksandra IV, Święty napisał "Kazania na Święta". Wygłosił tam także kazanie wielkopostne.

W roku 1230 na kapitule generalnej św. Antoni zrzekł się urzędu prowincjała (ministra) i udał się do Padwy. Rok ten był czasem intensywnej pracy kaznodziejskiej. W Padwie św. Antoni osiągnął największą popularność kaznodziejska.

Ze względu na stan zdrowia Antoni nie odbywał już podróży apostolskich i ograniczał się do głoszenia kazań na terenie Padwy. W roku 1231 podjął się wygłoszenia kazań wielkopostnych codziennie od 6 lutego do 23 kwietnia. W ten sposób Antoni stał sięhistorycznie pierwszym kaznodzieją, który przygotował wiernych do Świąt Wielkanocnych, przez codzienne kazania i związane z nimi słuchanie spowiedzi. W kazaniach tych brały udział rzesze wiernych, sięgające podobno do 30 tys.

W swoich kazaniach Antoni bardzo ostro występował przeciwko lichwie, pobieraniu wysokich procentów od pożyczek, potępiał chciwość. Stawał w obronie więźniów politycznych, odważnie występował przeciw postępowaniu tyrana i despoty Ezzelino. (Na zdjęciu: św. Antoni u tyrana Ezzelino) Święty Antoni chory, wyczerpany nadmierną pracą i opadający z sił, zatrzymał się w klasztorze klarysek w Arcella k. Padwy, gdzie przy śpiewie: "O gloriosa Virginum" wieczorem, w piątek, 13 czerwca 1231 roku, mając zaledwie 36 lat, oddał Bogu ducha. Pogrzeb jego był jedną, wielką manifestacją. Pochowano go tymczasowo w Padwie w kościele Matki Bożej. Pozostawił po sobie zbiór kazań na niedziele i uroczystości świętych.

W niecały rok, 30 maja 1232 roku papież Grzegorz IX zaliczył go w poczet Świętych. O tak rychłej kanonizacji zadecydowały rozliczne cuda i łaski, jakie wierni na grobie św. Antoniego otrzymywali. Komisja papieska stwierdziła w tak krótkim czasie: 5 uzdrowień z paraliżu, 7 wypadków przywrócenia niewidomym wzroku, 3 głuchym słuch, 2 niemym mowę, uzdrowienie 2 epileptyków i 2 wypadki wskrzeszenia umarłych.
Obecnie na miejscu grobu św. Antoniego wznosi się potężna bazylika, wystawiona w latach 1256-1310, posiadająca 118m długości, 32,5 szerokości i 38,5m wysokości nawy głównej. Dwie wieże wysokie 68 m, 2 wieżyczki minaretowe i 8 kopuł. (Zdjecia)

Kult św. Antoniego rozwinął się bardzo szybko nie tylko w Italii, ale też w całym świecie chrześcijańskim. Papież Grzegorz IX bullą Cum iudicat w 1233 roku wyznaczył dzień jego pamiątki dorocznej na 13 czerwca. Papież Sykstus V w roku 1586 włączył jego święto do kalendarza powszechnego Kościoła. Papież Innocenty XIII w roku 1722 na życzenie króla Hiszpanii Filipa V ustanowił 13 czerwca jako święto nakazane dla całej Hiszpanii i jej podległej Ameryki Południowej.Natomiast papież Pius XII ogłosił go w roku 1946 doktorem Kościoła.

Najważniejszym ośrodkiem kultu św. Antoniego w świecie są: Padwa, Rzym, Siena, Lizbona i Tuluza. Ku czci Świętego powstało wiele bractw i kilka zakonów. Ludwika Bouffier zainicjowała w roku 1890 w Tuluzie we Francji dzieło zwane: "Chleb św. Antoniego", tzn. jałmużna dla ubogich.

W Polsce imię św. Antoniego należało do najpopularniejszych i najczęściej spotykanych. Czasem nadawane było również niewiastom. W Ojczyźnie naszej wystawiono ku jego czci ok. 250 świątyń a trzy razy tyle parafii obchodzi dzień jego święta jako odpustowe. Nie ma kościoła chyba w Polsce bez jego ołtarza czy choćby figury. Osobliwością chyba jedyną w świecie jest kaplica Św. Antoniego, wykuta w soli we Wieliczce, jak też figura Świętego rzeźbiona w konkrecji ołowianej w kościele w Dworkowicach pod Kielcami.

W bazylice padewskiej jest wśród dziewięciu gotyckich kaplic jako czwarty w szeregu kaplica polska pod wezwaniem Św. Stanisława Biskupa, a w niej pamiątkowe tablice i nagrobki sławnych Polaków, którzy w Padwie studiowali. Ma także Święty swoje w Polsce sanktuarium, kiedyś bardzo licznie nawiedzane, jak np. w Warszawie, w Łagiewnikach koło Łodzi, w Radecznicy, w Lublinie, w Przeworsku, w Gołonogu (diecezja częstochowska) i w Koziegłówkach koło Zawiercia. W kościele Św. Antoniego na Czerniakowie ściany świątyni zdobią freski, przedstawiające życie św. Antoniego w kilkudziesięciu scenach.

Św. Antoniego jako swojego patrona uznają franciszkanie, siostry antonianki i antoninki, mieszkańcy Lizbony, górnicy, małżonkowie, narzeczeni, położnice, ubodzy. Wzywano św. Antoniego jako orędownika w przypadku bezpłodności, w sprawach rodzinnych, podczas zarazy bydła. Później uznano go za patrona żniw, troski o człowieka, panien na wydaniu, sierot, rzeczy zagubionych i korespondencji. Najbardziej jednak jest dla nas znany jako patron ludzi i rzeczy zagubionych.

W ikonografii ukazuje się św. Antoniego w habicie franciszkańskim. Do charakterystycznych atrybutów należą: książka (symbol nauki) i lilia (niewinność), czasami Święty występuje z sercem płomiennym lub samym płomieniem na dłoni. Często św. Antoni jest ukazywany z Dzieciątkiem Jezus. Św. Antoni jest przedstawiony z Dzieciątkiem Jezus jako Zbawicielem Świata. Jezus trzyma prawą rączkę w geście błogosławieństwa. Na obrazie widnieje lilia i księga. Święty występuje w ciemnym habicie symbolizującym ubóstwo, pokorę i pokutę.

Liturgiczny obchód ku czci św. Antoniego przypada na dzień 13 czerwca i ma rangę wspomnienia obowiązkowego.

Św. Antoni poucza on nas, że możemy świadczyć o Chrystusie pokorą, ubóstwem, cierpliwością i posłuszeństwem. Prosząc o wstawiennictwo św. Antoniego przed Bogiem przyjmijmy za własną jego radę:

Kaznodzieja i cudotwórca

Świętemu Antoniemu towarzyszyła łaska Boża, która sprawiła, że jego nauki przyniosły obfity plon. Pod wpływem jego słów ludzie nawracali się, dochodziło do pojednań, lały się łzy przebaczenia. Złodzieje zwracali zagrabione mienie, lichwiarze darowali długi, a wrogowie wybaczali sobie wzajemne krzywdy. Na czym polegała siła jego słów? Rozpalał ludzkie serca miłością do Chrystusa. Umiał być łagodny dla zagubionych grzeszników, tak jak dobry ojciec dla niesfornych dzieci. Potrafił jednak być surowy i nieugięty, gdy chodziło o herezję. Mówił inaczej niż wszyscy, nikogo nie wyśmiewał, współczuł biednym, a tych, co mają więcej, zachęcał do dzielenia się z ubogimi...Chwalił dobroć Boga i dobroć ludzkich czynów. Do naszych czasów przetrwały napisane w XIII wieku żywoty Świętego. Znajdujemy w nich opisy licznych cudów zdziałanych za przyczyną św. Antoniego. A oto niektóre z nich:

Klęczący muł:
Pewnego razu św. Antoni usiłował przekonać zaciekłego heretyka, że Chrystus jest naprawdę obecny w opłatku Hostii świętej. Zwrócił się do niego z zapytaniem: "Czy uwierzysz w prawdziwość Najświętszego Sakramentu, gdy muł, na którym jeździsz odda hołd Chrystusowi ukrytemu pod postacią chleba"? Heretyk zaręczył, że jeżeli naprawdę się tak stanie, wówczas i on odda cześć Eucharystii. Słysząc to św. Antoni, zaczął się żarliwie modlić do Boga, by dopomóc mu swoją łaską. Przez dwa dni poprzedzające dzień próby zwierzę nie dostawało jedzenia. Trzeciego dnia przed mułem postawiono owies, zaś obok stanął św. Antoni trzymając w ręku kielich z Hostią. Jakież było zdziwienie zebranych, gdy wygłodzone zwierzę zamiast rzucić się na pokarm przyklękło i oddało cześć Najświętszemu Sakramentowi. Widząc to właściciel zwierzęcia nawrócił się, a wraz z nim wielu innych heretyków.

Nawróceni rabusie:
Sława brata Antoniego jako kaznodziei docierała nawet do ludzi, którzy oddalili się od Boga. Zdarzyło się, że banda dwunastu rabusiów żyjących z okradania podróżnych z czystej ciekawości przyszła do kościoła, aby posłuchać brata Antoniego. Jego słowa niezwykle ich poruszyły. Oto jak jeden z nich wspominał swoje nawrócenie: "Kiedyś postanowiliśmy na własne uszy usłyszeć kazania tego sławnego zakonnika. Przebraliśmy się więc, by nikt nas nie poznał i poszliśmy. Już po pierwszych słowach Świętego, dopadły nas ogromne wyrzuty sumienia. I stał się cud: poszliśmy do spowiedzi. Ja dostałem za pokutę odbyć dwanaście pielgrzymek do grobu apostołów. Teraz właśnie kończę odbywać swoją pokutę i jestem szczęśliwy." Zaraz po Mszy świętej wszyscy przybiegli do zakonnika, aby wyznać mu swe grzechy i obiecać powrót na drogę uczciwości. Nie wszystkim udało się wytrwać w postanowieniach i powrócić na drogę uczciwości. Kilku jednak wypełniło zadaną pokutę i porzuciło niecny proceder.

Dziwne proroctwo:
W Puy we Francji żył pewien notariusz. Ilekroć przechodził obok Antoniego, ten na znak szacunku ściągał przed nim nakrycie głowy. Dziwne zachowanie zakonnika rozwścieczało notariusza. Sądził, że franciszkanin kpi sobie z niego. Kiedy po raz kolejny Antoni oddał mu hołd, zapytał go, dlaczego to czyni. Antoni odpowiedział: "Bo wiem, że kiedyś zostaniesz męczennikiem za wiarę. Zapamiętaj to sobie." Zdziwiony mężczyzna roześmiał się drwiąco i odszedł. Po pewnym czasie notariusz udał się na pielgrzymkę do Ziemi Świętej. Tam biskup, który przewodniczył grupie wiernych, głosił Słowo Boże do mahometan. Notariusz również włączył się w działalność misjonarską. Został aresztowany i skazany na śmierć. Egzekucję poprzedziły tortury. Jeszcze zanim go pojmało, męczennik opowiedział pielgrzymom o dziwnym proroctwie brata Antoniego.

Patron ludzkich spraw

W styczniu 1981 r. z okazji 750 rocznicy śmierci Świętego za pozwoleniem Stolicy Apostolskiej profesor anatomii na uniwersytecie w Padwie, Virgilio Meneghelli, wraz z 10 ekspertami przeprowadził badania nad dobrze zachowanym szkieletem św. Antoniego.

Doczesne szczątki św. Antoniego, wydobyto z grobu i poddano szczegółowym badaniom, czyli tak zwanej rekognicji. Używając zaawansowanych metod naukowych, odtworzono wygląd Świętego. Okazało się, że w rzeczywistości wyglądał on inaczej niż przedstawiano go na różnych malowidłach. Św. Antoni miał ponad 170 cm wzrostu, a więc w swoich czasach zaliczał się do osób wysokich. Był człowiekiem o szczupłej, pociągłej twarzy. Wysokie czoło, głęboko osadzone oczy, orli nos i wysunięty podbródek przydawały mu szlachetnego wyglądu. Mógł sprawiać wrażenie człowieka noszącego w sobie tajemnicę. Wizerunek ten kontrastuje się z wieloma wyobrażeniami Świętego, jakie spotykamy na dawnych freskach i obrazach. Artyści często bowiem przedstawiali go jako człowieka otyłego, sugerując się zapisami w starych źródłach, gdzie wspominano, że franciszkanin cierpiał na puchlinę wodną. Podczas badania kości stwierdzono, że Święty wiele czasu spędzał na kolanach. Jego zęby były zachowane w wyjątkowo dobrym stanie, co świadczy o stosowaniu diety wegetariańskiej i znacznych ograniczeniach w jedzeniu. Sporym zaskoczeniem było znalezienie wśród prochów ciała dobrze zachowanych narządów mowy - części ciała, które przyczyniły się do jego sławy i świętości, nimi bowiem chwalił Boga. Wiek Świętego w chwili śmierci ustalona na około 40 lat.

Powszechna ufność w skuteczność orędowania św. Antoniego ma swoje pełne pokrycie w charyzmatach i w mocy cudotwórczej, jaką Opatrzność szczodrze obdarzyła swojego wybrańca już za życia:

dar uzdrowienia a nawet wskrzeszania umarłych,
rzadki dar bilokacji, (czyli przebywania równocześnie w dwóch miejscach)
dar proroctwa,
czytania w sumieniach ludzkich itp.

Za legendę jednak należy uznać, jakoby św. Antoni miał trzymać na ręce Pana Jezusa, jak się go zwykło przedstawiać. Podobnie legendą jest jego kazanie do ryb, zniewolenie muła, by oddał cześć Najść. Sakramentowi, by w ten sposób zawstydzić heretyka.

Dzisiaj, kiedy Święty jest tak blisko Pana Boga nie dziw, Że tym większą moc okazuje w pośrednictwie za tymi, którzy się do jego orędownictwa uciekają

Litanie do świętego Antoniego

Litania do św. Antoniego:

Kyrie, elejson! Chryste, elejson! Kyrie, elejson!
Chryste, usłysz nas! Chryste, wysłuchaj nas!
Ojcze z nieba, Boże, zmiłuj się nad nami!
Synu, Odkupicielu świata, Boże,
Święta Trójco, Jedyny Boże,

Święty Antoni Padewski, módl się za nami!
Święty Antoni, przyjacielu serdeczny Dzieciątka Jezus,
Święty Antoni, sługo Matki Niepokalanej,
Święty Antoni, wierny sługo świętego Franciszka,
Święty Antoni, mężu świętej modlitwy,
Święty Antoni, perło ubóstwa,
Święty Antoni, lilio czystości,
Święty Antoni, obrazie posłuszeństwa,
Święty Antoni, miłośniku życia ukrytego,
Święty Antoni, gardzący chwałą ziemską,
Święty Antoni, wzorze miłości Bożej,
Święty Antoni, zwierciadło cnoty,
Święty Antoni, kapłanie według Serca Bożego,
Święty Antoni, za wiarę gotów na męczeństwo,
Święty Antoni, filarze Kościoła świętego,
Święty Antoni, apostole dusz ludzkich,
Święty Antoni, bojowniku wiary,
Święty Antoni, nauczycielu prawdy,
Święty Antoni, potężny kaznodziejo Ewangelii,
Święty Antoni, nawracający grzeszników,
Święty Antoni, pogromco występków,
Święty Antoni, aniele pokoju,
Święty Antoni, odnowicielu dobrych obyczajów,
Święty Antoni, zwycięzco serc,
Święty Antoni, opiekunie uciśnionych,
Święty Antoni, postrachu złych duchów,
Święty Antoni, wskrzeszający umarłych,
Święty Antoni, przywracający rzeczy zagubione,
Święty Antoni, chwalebny cudotwórco,
Święty Antoni, święty całego świata,
Święty Antoni, ozdobo zakonu serafickiego,
Święty Antoni, wesele dworu niebieskiego,
Święty Antoni, drogi nasz u Boga nasz pośredniku,

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata - przepuść nam, Panie!
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata - wysłuchaj nas Panie!
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata - zmiłuj się nad nami!

K: Módl się za nami, święty Antoni!
W: Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych.

Módlmy się:
Wszechmogący, wieczny Boże, Ty dałeś swojemu ludowi świętego Antoniego z Padwy, znakomitego kaznodzieję i orędownika ubogich, spraw, abyśmy za jego wstawiennictwem prowadzili życie zgodne z Ewangelią i we wszystkich przeciwnościach doznawali Twojej pomocy. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

Litania do świętego Antoniego

Kyrie elejson. Chryste elejson. Kyrie elejson.
Chryste, usłysz nas. Chryste, wysłuchaj nas.
Ojcze z nieba, Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże,
Duchu Święty, Boże,
Święta Trójco, Jedyny Boże,
Święta Maryjo, bez zmazy pierworodnej poczęta, módl się za nami.
Święty Antoni, ozdobo portugalskiej ojczyzny,
Święty Antoni, nowe światło włoskiej ziemi,
Święty Antoni, chwało miasta Padwy,
Święty Antoni, filarze Kościoła świętego,
Święty Antoni, ozdobo Zakonu Braci Mniejszych,
Święty Antoni, wierny synu świętego Franciszka,
Święty Antoni, serdeczny przyjacielu Dzieciątka Jezus,
Święty Antoni, niestrudzony w głoszeniu Ewangelii,
Święty Antoni, gorliwy kaznodziejo,
Święty Antoni, nauczycielu prawdy,
Święty Antoni, przewodniku dusz,
Święty Antoni, zdobywający serca dla Chrystusa,
Święty Antoni, proroku swoich czasów,
Święty Antoni, żarliwy apostole,
Święty Antoni, gotowy na męczeństwo za wiarę,
Święty Antoni, nawracający grzeszników,
Święty Antoni, zwalczający występki,
Święty Antoni, odnowicielu obyczajów,
Święty Antoni, opiekunie uciśnionych,
Święty Antoni, pociecho strapionych,
Święty Antoni, aniele pokoju,
Święty Antoni, gardzący chwałą ziemską,
Święty Antoni, miłujący życie ukryte,
Święty Antoni, mężu świętej modlitwy,
Święty Antoni, napełniony miłością Bożą,
Święty Antoni, zwierciadło cnoty,
Święty Antoni, miłośniku pokory,
Święty Antoni, krysztale czystości,
Święty Antoni, perło ubóstwa świętego,
Święty Antoni, wzorze posłuszeństwa,
Święty Antoni, przedziwny w mądrości,
Święty Antoni, skarbnico Pisma świętego,
Święty Antoni, miłujący sprawiedliwość,
Święty Antoni, postrachu złych duchów,
Święty Antoni, wskrzeszający umarłych,
Święty Antoni, odnajdujący rzeczy zgubione,
Święty Antoni, chwalebny cudotwórco,
Święty Antoni, święty całego świata,
Przez tajemnicę wcielenia Słowa Bożego, aby w nas zawsze mieszkało, przyczyń się za nami.
Przez narodzenie Dzieciątka Jezus, które spoczywało na Twoich rękach,
Przez krzyż i mękę niewinnego Baranka, abyśmy ukrzyżowali ciało z jego pożądliwościami,
Przez śmierć i pogrzeb Pana, abyśmy umierali naszym namiętnościom i pogrzebani z Chrystusem razem z Nim mogli żyć na wieki,
Przez chwalebne zmartwychwstanie Syna Bożego, abyśmy w dniu ostatecznym mogli być zaliczeni do Jego wybranych,
Przez cudowne Wniebowstąpienie Pańskie, abyśmy osiągnęli wieczne szczęście,
Przez przyjście Ducha Świętego Pocieszyciela, aby On nas nauczył całej prawdy,
Aby Bóg nam odpuścił nasze grzechy,
Aby Bóg zachował w pokoju Kościół święty i duchowieństwo,
Aby Bóg dał wieczny odpoczynek wszystkim zmarłym,

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.
K. Módl się za nami, święty Antoni.
W. Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych.
Módlmy się:
Wszechmogący, wieczny Boże, Ty w świętym Antonim z Padwy dałeś swemu ludowi znakomitego kaznodzieję, opiekuna ubogich i cierpiących. Spraw, za jego wstawiennictwem, abyśmy wprowadzali w życie wskazania Ewangelii i doświadczyli Twego miłosierdzia. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

Modlitwy do świętego Antoniego

Ufni w Twoją świętą przyczynę i przemożne zasługi, polecamy się Tobie, święty Antoni, prosząc gorąco o to, byś wejrzał na nas, wzywających twej pomocy i opieki. Spójrz na te prośby przeróżne, które ci z całą ufnością przedstawiamy i zapisz głęboko w twym sercu, byśmy mogli otrzymać to wszystko, o co, przez wstawiennictwo twoje u Boga, błagamy. Pozwól nam należeć do liczby tych, których ty szczególnie miłujesz i ochraniasz, abyśmy mogli we wszystkich potrzebach naszych znajdować w tobie ucieczkę. Bądź naszą pomocą i pociechą, i nie ustawaj nigdy w hojności swojej opieki nad nami. A wśród przeróżnych łask i dobrodziejstw wyproś nam u tronu Bożego i tę ostateczną łaskę wytrwania, byśmy się mogli dostać do nieba i tam, razem z Tobą wysławiać na wieki miłosierdzie Boże. Amen.
******
Święty Antoni, wielki nasz Patronie, prosimy cię pokornie, abyś z wysokości swej chwały wejrzał na nas i przyszedł nam z pomocą. Ty pomagasz wszystkim, którzy wzywają twego pośrednictwa i proszą o opiekę. Nie odrzucaj i naszych ufnych próśb, ale wspomagaj nas w naszych troskach i kłopotach. Twoi czciciele znają twe skuteczne wstawiennictwo w odnalezieniu rzeczy zgubionych, ochronie przed złodziejami, opiece nad podróżującymi, niesieniu ulgi w cierpieniu chorym, biednym i zakłopotanym. Z ufnością błagamy, spraw, abyśmy dzięki twej opiece mieli zawsze silną wiarę, pracowali nad poprawą życia i pomnożeniem łaski uświęcającej. Polecaj nas Najświętszej Maryi, Matce Bożej, której zawdzięczasz szczególną pomoc w pracy dla zbawienia ludzi. Ty wiesz, jak słabi i nędzni jesteśmy, wiesz najlepiej, jakie zło zewsząd nas otacza i jak bardzo potrzebujemy twej pomocy. Prosimy cię, święty Antoni, abyś nas wspomagał w życiu i kierował ku dobremu Bogu. Wspieraj wszystkich, którzy zwracają się do ciebie w swych potrzebach i troskach. Niech wszyscy odczuwają twoją opiekę i doznają twej pomocy, wielbiąc Boga Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen.

Koronka do Św. Antoniego z Padwy

Jak ją odmawiać? Zwykle odmawia się na paciorkach 13 razy „Ojcze nasz", „Zdrowaś Maryjo" i „Chwała Ojcu" oraz 13 krótkich modlitw do Świętego.
Dlaczego trzynaście? Znana modlitwa „Si quaeris" opowiada o 13 rodzajach cudów, jakie działy się za przyczyną św. Antoniego. Koronka nawiązuje do nich i decyduje o ilości odmawianych „pacierzy".

Chwalebny św. Antoni, który miałeś od Boga moc wskrzeszania zmarłych, rozbudź moją dusze z obojętności i pomóż mi prowadzić życie gorliwe i święte.
Św. Antoni, obdarzony mądrością, który dzięki swej nauce byłeś światłem dla Kościoła i dla świata, oświeć moją duszę i otwórz ją na Bożą prawdę.
Święty Antoni, zawsze pełen współczucia i wrażliwości, Ty przychodzisz z pomocą tym, którzy cię wzywają, dopomóż mi w moich obecnych potrzebach.
Wspaniałomyślny św. Antoni, który otwierając się na Boże natchnienie, poświeciłeś swoje życie Bogu, spraw, abym i ja z pełną dyspozycyjnością umiał słuchać głosu Pańskiego.
Św. Antoni, który zachowałeś doskonałą czystość serca, nie pozwól, aby dusza moja została zmazana grzechem, ale pomóż mi przeżyć życie w niewinności.
Drogi św. Antoni za Twoim wstawiennictwem tylu chorych otrzymało zdrowie, wspomóż mnie, abym doznał uzdrowienia z przewinień i z moich złych skłonności.
Św. Antoni, który poświęciłeś się dla zbawienia braci i sióstr, prowadź mnie po morzu tego życia i dopomóż dotrzeć do portu życia wiecznego.
Św. Antoni, Ty zawsze rozumiałeś ludzkie nieszczęście i zdołałeś uwolnić tylu skazańców, wyproś mi łaskę uwolnienia od więzów grzechu, bym nie został przez Boga odrzucony na wieki.
Święty Cudotwórco, który posiadałeś dar przywracania ciałom rąk i nóg odciętych, nie pozwól mi odłączyć się od miłości Boga i jedności z Kościołem.
Niezawodny opiekunie ubogich, który pomagasz odnaleźć rzeczy zgubione, spraw bym nigdy przez grzech nie zgubił przyjaźni z Bogiem, ale bym ją wiernie zachował przez całe życie.
Najdroższy św. Antoni, Ty wysłuchujesz wszystkich, którzy się do Ciebie zwracają, przyjmij z dobrocią także moją modlitwę i przedstaw ją Bogu, abym został wysłuchany.
Św. Antoni, Ty byłeś niezmordowanym apostołem Bożego słowa, spraw, abym potrafił dawać świadectwo mojej wiary słowem i przykładem.
Ukochany św. Antoni, który w Padwie masz swój grób błogosławiony, zwróć oczy na moje potrzeby; przemawiaj za mną do Boga swoim cudownym językiem, abym dostąpił wysłuchania i pociechy.

Nowenna do świętego Antoniego

Modlitwa wstępna na każdy dzień nowenny
Przeczysta lilio niewinności, drogi klejnocie ubóstwa, jasna gwiazdo świętości, chwalebny święty Antoni, który miałeś szczęście piastować na rękach Dzieciątko Jezus, z ufnością uciekamy się do Ciebie błagając, byś nas przyjął pod swoją opiekę. Uproś nam u Boga łaskę szczerego żalu za grzechy i łaskę miłowania Go nade wszystko. Ufamy, że za Twoją przyczyną zwyciężymy wszystkich nieprzyjaciół naszej duszy i będziemy służyć Bogu, najlepszemu Ojcu, przez całe życie w świętości i sprawiedliwości, a potem z Tobą kochać i uwielbiać Go na wieki w niebie. Amen.

Rozważania i modlitwy na poszczególne dni nowenny

Dzień 1 - 4 czerwca
Święty Antoni, słysząc w swej duszy wołanie Chrystusa: "Pójdź za Mną", natychmiast porzuca bogactwa, wyrzeka się światowej sławy i mimo młodego wieku wstępuje do zakonu Kanoników Regularnych. I my bądźmy zawsze posłuszni wszystkim natchnieniom łaski Bożej, gdyż one prowadzą nas do osiągnięcia ostatecznego celu naszego życia. Święty Antoni, wyjednaj nam u Boga łaskę naśladowania Ciebie, abyśmy byli posłuszni natchnieniom Bożym, które codziennie nawołują nas do pokuty i wierniejszej służby Jemu. Niech przez doczesność szukamy zawsze tego, co będzie miało wartość w wieczności.

Dzień 2 - 5 czerwca
Święty Antoni, pod wpływem męczeńskiej śmierci pięciu franciszkanów, przyjmuje habit Serafickiego Patriarchy i udaje się do Maroka, by tam złożyć Bogu w ofierze swoje życie. Ale inne były plany Boże. Z powodu ciężkiej choroby zmuszony był wrócić, a burza morska zapędziła okręt, na którym płynął, na Sycylię. Nie załamał się, gdy Bóg pokrzyżował jego wzniosłe plany. Postanowił cierpliwie czekać na dalsze wskazówki Boże, dokąd Opatrzność Boża go skieruje. Pamiętajmy, że Bóg czuwa nad każdym naszym krokiem. Bądźmy gotowi przyjąć z Jego ręki wszystko: nie tylko dobrodziejstwa, ale i krzyże. Święty Antoni, Ciebie Kościół obdarzył zaszczytnym przydomkiem "męczennik z pragnienia". Uproś nam u Boga tę łaskę, abyśmy zawsze pragnęli spełnienia się Jego świętej woli i zbawienia duszy, a zrządzenia Opatrzności przyjmowali chętnie, z miłością i spokojem.

Dzień 3 - 6 czerwca
Święty Antoni zrozumiał, że Bóg nie żąda od niego śmierci męczeńskiej wśród pogan. Dlatego udał się na pustelnię w Monte Paulo we Włoszech i tam został męczennikiem pokuty. Biczował swoje ciało aż do krwi i wycieńczał je rozmaitymi umartwieniami. Jeżeli święty Antoni, mimo świątobliwego życia, oddawał się tak surowej pokucie, to jak bardzo my powinnyśmy pokutować, zważywszy nasze grzechy. Święty Antoni, mimo niewinnego życia tak bardzo umartwiałeś swoje ciało, że stałeś się męczennikiem pokuty, a nam, choć tyle razy upadamy, tak trudno się umartwić, nawet w rzeczach drobnych. Uproś więc nam u Boga łaskę poprawy życia i ducha pokuty.

Dzień 4 - 7 czerwca
Bóg obdarzył świętego Antoniego najpiękniejszymi przymiotami natury i łaski. Ale on, wykształcony i utalentowany, nigdy nie wynosił się ponad innych. Myślał o sobie z pokorą, uważał się za najnędzniejszego z ludzi, największego grzesznika. Zawsze był gotów służyć każdemu, kto był w potrzebie. Obyśmy i my, mając za wzór świętego Antoniego, nie dali się nigdy unieść pysze. Bądźmy zawsze pokorni we wszystkich myślach, słowach i uczynkach. Święty Antoni, niech pamięć o Twej pokorze, którą obrałeś za przewodniczkę we wszystkich Twych czynach, pobudza nas do naśladowania Ciebie. Niech pamiętamy, że przed Bogiem jesteśmy niczym, a cokolwiek posiadamy, zawdzięczamy to Bogu. Niech nigdy nikogo nie poniżamy i nie szukamy własnego wyniesienia kosztem innych. Chcemy gorliwie naśladować Ciebie. Wyjednaj nam więc u tronu Najwyższego łaskę umiłowania pokory.

Dzień 5 - 8 czerwca
Święty Antoni, choć pragnął dla wszystkich ludzi dobra i zbawienia, od wielu doznawał zniewag, prześladowań i nienawiści. Nigdy jednak nawet na chwilę nie stracił cierpliwości i służył ludziom z ofiarną dobrocią. Zawsze błagał Boga o łaskę ich nawrócenia i darowania im win. A nam nieraz tak trudno znosić cierpliwie prześladowania i krzywdy, a jeszcze trudniej modlić się za tych, którzy nas nienawidzą i prześladują. Święty Antoni, podziwiamy Twą niezłomną cierpliwość w znoszeniu niezliczonych krzywd i Twoją wielką miłość do prześladowców. Pomóż nam zwyciężyć naszą niecierpliwość, niechęć, a nawet nienawiść, jaką nieraz mamy do tych, którzy nas obrazili. Wyjednaj nam u Boga wielkoduszną i pełną dobroci cierpliwość i miłość nieprzyjaciół.

Dzień 6 - 9 czerwca
Święty Antoni ze wszystkich cnót najbardziej ukochał czystość serca, a za największe nieszczęście uważał grzech. Całe swoje życie poświęcił walce ze złem, chciał żarem swych słów wypędzić grzech z ludzkich serc i zaprowadzić wszystkich na drogę cnoty i niewinności. Obyśmy i my, za wzorem świętego Antoniego, unikali grzechu i żyli w niewinności, a dobrym przykładem i upomnieniem zachęcali i pociągali innych do świętości życia. Święty Antoni, przecudna perło dziewictwa, jakże nam daleko do wyżyn Twej świętości. Ty, pełen żarliwości o zbawienie dusz, byłeś postrachem piekła, a my często przez zły przykład jesteśmy przyczyną upadków innych. Uproś nam u Boga łaskę unikania grzechu i odwodzenia innych od niego.

Dzień 7 - 10 czerwca
Święty Antoni był człowiekiem modlitwy. Często odchodził na pustkowie i przez dłuższy czas pozostawał na modlitwie. Na modlitwie otrzymywał natchnienia Boże, z niej czerpał siły do pokonywania wszelkich trudności. I dla nas modlitwa jest sprawą najważniejszą. Przez nią kierujmy wszystkie nasze sprawy do Boga. Starajmy się zawsze żyć w skupieniu, pamiętając o Jego stałej Obecności. Święty Antoni, Mistrzu życia modlitwy, wyjednaj nam tę łaskę, abyśmy nie zagubili się wśród codziennych spraw, problemów i kłopotów. Niech zawsze z naszych ust i serc płynie ku Bogu gorąca modlitwa, a nasza myśl niech będzie z Nim nieustannie zjednoczona.

Dzień 8 - 11 czerwca
Święty Antoni zmarł w młodym wieku - zniszczyła go choroba. Znosił ją jednak bardzo cierpliwie i dopóki mu siły pozwalały, pracował bez narzekania i bez rozgoryczenia. Zawsze z uległością poddawał się wyrokom Bożej Opatrzności i nigdy nie szemrał przeciwko Woli Bożej. A nam tak trudno w cierpieniach i krzyżach, które nam Bóg zsyła, w każdej okoliczności życia zdać się na Wolę Bożą bez żadnych ograniczeń i zastrzeżeń. Święty Antoni, Twoja niedościgniona uległość Woli Bożej jest dla nas gorzkim wyrzutem za niecierpliwość i bunt przeciw zamiarom Bożej Opatrzności. Choroby i cierpienia, które Bóg zsyła dla dobra naszej duszy, uważamy za kary. Prześladowania, które dają nam okazję do ćwiczenia się w cierpliwości, uważamy za niesprawiedliwość. Uproś nam, święty nasz Opiekunie, cierpliwe znoszenie doświadczeń, które nam zsyła Bóg.

Dzień 9 - 12 czerwca
Święty Antoni pragnął podjąć dla miłości i chwały Bożej rzeczy wielkie. Bóg jednak nie chciał od niego wielkiej ofiary jednorazowej, ale zażądał wierności w rzeczach drobnych, codziennych. I on w tych właśnie codziennych drobiazgach wykazał nadzwyczajną wierność, za co otrzymał od Boga wieniec chwały. Bóg i od nas oczekuje wierności w naszych konkretnych codziennych obowiązkach i drobiazgach, za co przygotowana jest dla nas wieczna nagroda. Aby ją jednak otrzymać, powinniśmy żyć na wzór świętego Antoniego i wytrwać w dobrym aż do końca. Święty Antoni, wielki Mistrzu wierności Bogu w zwyczajnej codzienności, naucz nas, byśmy cenili wszystko, co składa się na nasze szare codzienne życie i byśmy gorliwie wykorzystali te drobiazgi ku chwale Bożej i własnemu zbawieniu. Ty wiesz, że chcemy otrzymać wieczną nagrodę, lecz tak mało czynimy, aby na nią zasłużyć. Chcemy odnieść zwycięstwo, lecz brak nam sił do walki. Chcemy cieszyć się z Tobą na wieki, lecz boimy się cierpień. Święty nasz Opiekunie, uproś nam u Boga światło i siły do takiego życia, byśmy po śmierci mogli osiągnąć chwałę niebieską i cieszyć się z Tobą na wieki. Amen.

Modlitwa na zakończenie każdego dnia nowenny
Przedziwny i chwalebny święty Antoni, wsławiony przez swe cuda i przez łaskawość Jezusa Chrystusa, którą Ci okazał, gdy przyjąwszy postać Dzieciny, na Twych rękach raczył spocząć. Wyjednaj nam u Jego dobroci łaskę, której z całego serca pragniemy. Ty, który zawsze byłeś tak litościwy dla biednych grzeszników, nie zważaj na nasze przewinienia i grzechy, ale na chwałę Boga, która jeszcze raz niech będzie przez Ciebie wsławiona, oraz na zbawienie naszych dusz, o które prosimy w naszej modlitwie.

Pieśni o świętym Antonim

Pieśń: Klęczymy przed Tobą pokorni:
1. Klęczymy przed Tobą pokorni,
Patronie nasz, święty Antoni,
Twa dobroć wsławiona przez wieki,
Przed mrokiem niech serca nam broni.

Ref. Święty Antoni, dobry bracie,
Łaskami życie nam wzbogacasz.

2. Twa litość tak znana każdemu,
Kto wzywa Twej świętej pomocy,
Niech płonie nadzieją słonecznie,
Wśród burzy dni naszych i nocy.

Pieśń: Jeżeli szukasz cudów...:
1. Jeżeli szukasz cudów Antoniego,
Spojrzyj na cały okrąg świata tego.
Poznasz, jak słynie w każdej krainie
I ciebie jego ratunek nie minie.

Ref. O, święty Antoni, o, święty Antoni,
Niech nas przed Bogiem twoja prośba broni,
Twoja prośba broni.

2. Niebezpieczeństwem jeśliś zagrożony,
Proś Antoniego dla twojej obrony.
Zasadzek wiele zawstydzisz śmiele,
A on rozproszy twe nieprzyjaciele.

3. Jeśli się znajdziesz w ostatniej potrzebie,
Głód, niedostatek, ciężko dotkną ciebie,
On i w tej chwili ciebie zasili.
W Bogu przez niego ufność nie omyli.

4. Gdy więc, Antoni, z Bogiem żyjesz w niebie,
Wspólnymi głosy wołamy do Ciebie:
Stawaj w obronie, w życiu i w zgonie.
Nie daj nam zginąć, o, święty Patronie!

5. Niech chwała Bogu w Trójcy jedynemu,
Ojcu, Synowi, Duchowi Świętemu,
Zawsze i ninie, na wieku słynie,
Jako w niebieskiej, tak w ziemskiej krainie.

Pieśń: Piastunie Boga błogosławiony:
1. Piastunie Boga błogosławiony,
Antoni święty, bądź pochwalony.
Do Ciebie woła lud czcią przejęty:
Módl się za nami, Antoni święty!

2. Jak światło dzienne, jak promień słońca,
Ty świat ogarniasz z końca do końca.
Łagodzisz bóle i trud rozliczny,
Pociecho nasza, Antoni śliczny.

3. Gdzie nędza, boleść, łzy i trwoga,
Tam zawsze jesteś posłańcem Boga.
O litościwy i miłosierny,
Szafarzu Boski, Antoni wierny.

Pieśń: Święty Antoni, cudotwórco Boży:
1. Święty Antoni, cudotwórco Boży,
Ja Ciebie wzywam, gdy serce się trwoży,
Gdy moją duszę tęsknota napadnie,
Kiedy grom pokus ciężkich na nią spadnie.

2. Kiedy do pracy jestem zniechęcony,
Gdy jestem smutny, albo zrozpaczony,
Wtedy do Ciebie wznoszę swe błaganie.
Ty się litujesz, dajesz posłuchanie.

3. Gdy przyjdą myśli tak czarne, jak mara,
Gdy w sercu, zda się, wygasła już wiara,
Ty nie opuszczasz grzesznika nędznego.
Ty prosisz za nim Zbawcę łaskawego.

4. Kiedy od ludzi serce jest zranione,
Gdy z ich przyczyny ono zakrwawione,
Wtedy pociechy balsam ty w nie wlewasz.
Do przebaczenia uraz bliźnim wzywasz.

5. Więc Cię dziś błagam, o święty Patronie,
Niech znów miłością serce me zapłonie.
Niech mi się wszystko czarnym nie wydaje.
Twój niech mi przykład przed oczyma staje.

6. Ty bądź mi ojcem, bratem, przyjacielem,
Ty przewodnikiem i nauczycielem.
Niech się nie lękam; pewny twej opieki
Niech idę śmiało w świat Boży, daleki.

Pieśń: Tryumfuj, niebo, z gościa tak zacnego
1. Tryumfuj niebo, z gościa tak zacnego,
Że w poczet Świętych liczysz Antoniego.
Po wszystkim świecie niech słynie nowina,
Ii grzesznym dana pociecha jedyna.

2. Piastunie wdzięczny Jezusa miłego,
Śliczny kwiateczku ogrodu rajskiego.
Po wszystkie wieki i w najdalsze strony,
Antoni święty, bądź błogosławiony.

3. Ozdobą swoją hiszpańskie narody,
Patronem wszyscy, gdy doznają szkody,
Uznają Ciebie i w każdej potrzebie
Za Cudotwórcę poczytują w niebie.

4. Żaden nie bywa w potrzebie wzgardzony,
Kto tylko kładzie nadzieję w Antonim;
Niemocny, ślepy, niemy, trędowaty
Z weselem biorą zdrowie bez zapłaty.

5. Utrapionemuś pocieszyciel stały
I tonącemu port jest poufały,
Poganin śmiało, jak do sprawcy swego,
Idzie żądając łaski Antoniego.

6. Choroby ciężkie przez Cię ustępują,
Niesnaski koniec w jedności znajdują.
Padwa niech zezna z obywatelami
Sławna bez końca takimi cudami.

7. W okowach więźnie i co desperują,
Starzy i młodzi, wszyscy pomoc czują;
Rzeczy stracone Ty ludziom znajdujesz,
Osobie żadnej nigdy nie brakujesz.

8. Umarli wstają na głos Antoniego,
Bogacz łakomy z ognie piekielnego
Odpowiedź daje, o jak wielkie cudo!
Kaj że się, wstydź, światowa obłudo!

9. Włoskie krainy i przyległe księstwa
Mają przez Ciebie pokój i zwycięstwa;
I nasza strona o to suplikuje,
Gdy Cię gotowym Patronem znajduje.

Pieśń: Święty Antoni z chlebem:
1. Święty Antoni z chlebem dla biednych,
Naucz nas szukać Prawdy i Boga na dzień powszedni.
W wielu pomyłkach i błędach,
Na życie zawiłych drogach
Szukamy prawdy i piękna,
Dobroci ludzkiej u Boga.

2. Święty Antoni z chlebem dla biednych,
Naucz nas szukać Prawdy i Boga na dzień powszedni.
W prostocie stoisz przed nami
Z chlebem powszednim i z wiarą,
Z Dzieciątkiem Bożym na ręku,
By dać Je tym, co szukają.

3. Święty Antoni z chlebem dla biednych,
Naucz nas szukać Prawdy i Boga na dzień powszedni.
Gdy zginę Bogu jak drachma,
Jak w ciernie splątana owca,
Pomóż mi drogę odnaleźć
Do mego Boga i Ojca.

Św. Franciszek z Asyżu

guziec — Sun, 14 Mar 2010 20:57:55 +0000

Św. Franciszek z Asyżu guziec ndz., 03/14/2010 - 21:57

Święto patronalne (odpust) - 4 października

Biografia św. Franciszka

Święty Franciszek jest jedną z najbardziej znanych postaci w hagiografii chrześcijańskiej, kochany i podziwiany w całym świecie, i to nie tylko przez chrześcijan. Osoba świętego Franciszka inspirowała pisarzy, poetów, literatów, artystów, historyków, polityków, reformatorów, rewolucjonistów, a nawet hipisów. Potomni nadali mu różne imiona: drugiego Chrystusa (Pius XI), ikony Chrystusa Ukrzyżowanego (Jan Paweł II), Biedaczyny z Asyżu, miłośnika Pani Biedy, zakochanego w miłości, Serafa z Asyżu, świętego pełnego wyrzeczenia, piewcy doskonałej miłości, brata Słońca, brata całego stworzenia i herolda Wielkiego Króla - Boga. To tylko niektóre, najbardziej znane przydomki świętego z Asyżu. Benedykt XV ogłosił Franciszka patronem włoskiej Akcji Katolickiej (1916 rok), Pius XII współpatronem Włoch (1939), zaś Jan Paweł II patronem ekologów (1979 rok). Święty Franciszek urzekł i oczarował swoją osobą potomnych.

Św. Franciszek - Jan Bernardone - przyszedł na świat w 1182 r. w Asyżu w środkowych Włoszech. Był synem zamożnego kupca Piotra Bernardone i Joanny Piki pochodzącej z Francji. Na chrzcie świętym otrzymał imię Jan Chrzciciel, ale ojciec zdrobniale i żartobliwie zwykł go nazywać Francesco i imię to przylgnęło do niego na zawsze.
Był chłopcem szczerym i wielkodusznym, wrażliwym i uzdolnionym, muzykalnym, towarzyskim i radosnym. Po radosnej i bardziej lub mniej beztroskiej młodości, w dwudziestym piątym roku życia poczuł się przemieniony łaską Bożą. Porzucił wesołe życie i zaczął się zastanawiać jak mógłby zdobyć sławę.

Najął zatem giermka, kupił konia i ruszył w świat. Ujechał sześćdziesiąt kilometrów i dotarł do Spoleto. Tu miał sen. Usłyszał głos: "Franciszku, komu lepiej służyć, Panu czy słudze?" Odpowiedział: "Panu". Przełamawszy wstyd, czym prędzej powrócił do Asyżu. Zmienił się. Poświęcał więcej czasu modlitwie, dawał hojne jałmużny, opiekował się chorymi. Przemianę tę przypisywał Bogu. Przezwyciężył siebie i oddał się posłudze trędowatych. W "Testamencie" napisze: "Sam Pan wprowadził mnie wśród nich".

Pewnego dnia w kościele św. Damazego usłyszał głos: "Franciszku, napraw mój Kościół." Wezwanie zrozumiał dosłownie, więc zabrał się do odbudowy zrujnowanej świątyni. Aby uzyskać potrzebne fundusze, wyniósł z domu kawał sukna ojca i sprzedał je w Foligno, a uzyskane pieniądze przeznaczył na remont kościółka świętego Damiana. Ojciec zareagował na to wydziedziczeniem syna. Pragnąc nadać temu charakter urzędowy, dokonał tego wobec biskupa. Na placu publicznym, pośród zgromadzonego tłumu przechodniów i gapiów, rozegrała się dramatyczna scena między ojcem a synem. Nastąpiło zerwanie z ojcem i całkowite wyrzeczenie się wszystkiego wobec biskupa.

Po decyzji ojca o wydziedziczeniu Franciszek zdjął z siebie ubranie, które kiedyś od niego dostał, i nagi złożył mu je u stóp mówiąc: "Kiedy wyrzekł się mnie ziemski ojciec, mam prawo Ciebie, Boże, odtąd wyłącznie nazywać Ojcem." Po tym wydarzeniu Franciszek zajął się odnową zniszczonych wiekiem kościołów.

Przez trzy lata zbierał jałmużny na utrzymanie i remonty świątyń. Uważany za szaleńca, poświęcił się odbudowie kościołów w okolicach Asyżu.
Pewnego dnia, w 1208 roku podczas czytania Ewangelii o rozesłaniu uczniów uderzyły go słowa: "Nie bierzcie na drogę torby ani dwóch sukien, ani sandałów, ani laski". Zdjął używany dotąd strój pielgrzyma a nałożył prostą tunikę, przepasał się sznurem i boso wyruszył, aby głosić królestwo Boże i wzywać do nawrócenia.

Odnalazł swoją drogę życia. Zrozumiał, że chodziło o budowę trudniejszą - odnowę Kościoła targanego wewnętrznymi niepokojami i herezjami. Założył zakon Braci Mniejszych, franciszkanów (1209), którzy oddawali się wędrownemu kaznodziejstwu. Później z pomocą św. Klary założył drugi zakon - żeński, klaryski (1211). Wreszcie dla świeckich założył tzw. trzeci zakon (1221).

Delikatnej budowy i miłego usposobienia, Franciszek był obdarzony wyjątkową wrażliwością i bogatą wyobraźnią, jak również przenikliwym umysłem, zdolnością refleksji i silną wolą, chociaż nie był wolny od zmiennych nastrojów, właściwych dla jego nerwowego usposobienia. Do tego należy dodać poczucie realizmu, intuicję wraz ze szczerością i prostotą wobec osób i wydarzeń. Miał duszę poety, kochał życie i naturę, rozumiał język rzeczy, pod wpływem łaski wiary bez trudu odkrywał obecność Boga w całym stworzeniu.

Gdy liczba naśladowców Franciszka doszła do dwunastu, napisał dla nich pierwszą Regułę, która sprowadzała się do kilku zdań z Ewangelii, które miały stanowić ich program życia. Udał się ze swoimi towarzyszami do Rzymu, aby od papieża otrzymać aprobatę dla nowego sposobu życia. Papież Innocenty III ustnie zatwierdził ich sposób życia. Było to w roku 1209 lub 1210. Kardynał Jan z bazyliki świętego Pawła z upoważnienia papieża udzielił dwunastu braciom tonsury, co dało im immunitet kościelny. Niektórzy twierdzą, iż wtedy Franciszek przyjął również święcenia diakonatu.

Po powrocie do Asyżu musieli opuścić schronienie w Rivotorto. Wtedy Franciszek otrzymał od opactwa benedyktyńskiego z Monte Subasio Porcjunkulę, gdzie odkrył swoje powołanie ewangeliczne. Z czasem Porcjunkula stała się centrum wspólnoty braterskiej. Wokół małej kapliczki Matki Bożej Anielskiej bracia zbudowali kilka szałasów z gałęzi.

W 1212 roku dołączyła do Franciszka, przyjmując ten sam rodzaj życia, młoda Klara z Asyżu, ze szlacheckiej rodziny Favarone, dając tym samym początek zakonowi ubogich pań, który potem zaczęto nazywać klaryskami. Sam Franciszek przygotował dla nich miejsce przy kościółku świętego Damiana.

Prawie równocześnie, na skutek Franciszkowego przepowiadania i włączenia się braci mniejszych w rzeczywistość życia społecznego, zaczęły powstawać braterskie wspólnoty pokutników, celibatariuszy i małżonków, którzy we własnych domach bez zmieniania sposobu życia, kierowali się tym samym ewangelicznym ideałem. Ten ruch świeckich otrzymał ramy organizacyjne w roku 1221 za sprawą kardynała Hugolina. Tak powstał trzeci zakon franciszkański albo inaczej mówiąc świecka rodzina franciszkańska.

W siostrze Klarze i we franciszkanach świeckich widział Biedaczyna wielki dar Boży. Kiedy bowiem bracia oddawali się posłudze apostolskiej, Klara z towarzyszkami i członkowie trzeciego zakonu świeckich swoją modlitwą i pokutą wspierali ich i przygotowywali ludzkie serca na spotkanie ze słowem Bożym.

Franciszek nie ograniczył się do szerzenia ewangelicznego orędzia dobra i pokoju do terenu Włoch, ale czuł się powołany, by pójść do całego świata. W roku 1212 usiłował dotrzeć do Syrii, pragnąc rozpocząć nową krucjatę duchową tam, gdzie chrześcijanie z saracenami walczyli orężem. Gdy mu się to nie udało, w następnym roku wyruszył do Hiszpanii, chcąc dojść do ziemi Maurów. Jednak również tym razem choroba przeszkodziła w realizacji jego marzeń. Musiał zadowolić się jedynie pielgrzymką do grobu świętego Jakuba w Compostelli. W 1213 roku hrabia Orlando z Chiusi ofiarował Franciszkowi górę Alwernię, która stała się ulubionym miejscem modlitw Biedaczyny.

Dzieło Franciszka rozpowszechniało się tymczasem na kształt żywiołu. Wspólnota braterska wzrastała liczbowo bardzo szybko w pierwszym dziesięcioleciu swego istnienia. Źródła, na pewno z pewną przesadą, informują o trzech tysiącach braci zgromadzonych na kapitule w roku 1221 i o pięciu tysiącach na tak zwanej kapitule rogozianej w 1222 roku.

W 1215 roku Biedaczyna uczestniczył w obradach Soboru Laterańskiego IV. Wtedy też poznał i zaprzyjaźnił się ze świętym Dominikiem, założycielem zakonu kaznodziejskiego.
U papieża Honoriusza III uprosił odpust znany pod nazwą odpustu Porcjunkuli.

Kapituła generalna, która odbyła się w 1217 roku, podzieliła rozrastający się zakon na prowincje. Podjęto na niej decyzję wysłania braci do Tunisu, Syrii, Francji, Niemiec i Węgier. Wyprawy do Niemiec i na Węgry zakończyły się niepowodzeniem z racji nieznajomości języka. Dwa lata później kapituła generalna postanowiła po raz pierwszy zorganizować misje do niewiernych. Jedną grupę Franciszek wysłał do Maroka. Sam zaś z innymi braćmi podjął wyprawę do Palestyny. Jej owocem było założenie Kustodii Ziemi Świętej. Nie zabawił tam wszakże długo. Gdy dowiedział się o niepokojach w zakonie, natychmiast powrócił.

Franciszek zrezygnował z zarządzania wspólnotą braci i mianował ministra generalnego Piotra Cattani. Był on prawnikiem wiernym ideałom zakonodawcy. Biedaczyna nadal jednak był uważany za głowę zakonu. Tak też traktowała go również Stolica Apostolska.

Wyjątkowe znaczenie miała kapituła w roku 1221, ostatnia, na której obecni byli wszyscy bracia, nawet nowicjusze. Na niej przyjęto regułę. Nazywa się ją regułą nie zatwierdzoną, ponieważ nie zatwierdził jej papież.
W Maroku w roku 1220 poniosło śmierć męczeńską z rąk mahometan pięciu misjonarzy (brat Berard i jego towarzysze - pierwsi męczennicy franciszkańscy). Ciała ich przewieziono do Portugalii.
W obrzędach pogrzebowych uczestniczył młody kapłan z zakonu kanoników regularnych, Ferdynand, późniejszy święty Antoni, który niebawem wstąpił do franciszkanów.
Po śmierci brata Piotra Cattani, Franciszek mianował ministrem generalnym brata Eliasza Bombarone. Sam zaś poświęcił się organizacji zakonu i modlitwie.

29 listopada 1223 roku papież Honoriusz III bullą "Solet annuere" zatwierdził regułę świętego Franciszka. Na Boże Narodzenie tegoż roku Biedaczyna urządził w Greccio żywą stajenkę betlejemską. Odczytał Ewangelię o narodzeniu Pana Jezusa i wygłosił kazanie o tej tajemnicy i Dzieciątku Jezus.

Surowy tryb życia, ciągłe pielgrzymki odbiły się na jego zdrowiu. Zaczęły go dręczyć coraz dotkliwsze cierpienia. W lecie 1224 roku udał się na Alwernię, gdzie odbył czterdziestodniowy post ku czci świętego Michała Archanioła. Wtedy 14 września, w święto Podwyższenia Krzyża Świętego, ukazał się mu Chrystus w postaci serafina na krzyżu i odbił na ciele Franciszka swoje najświętsze rany. Święty otrzymał na dłoniach, stopach oraz boku wyraźne ślady po gwoździach. Krwawiły one i sprawiały mu wielki ból.

Stawszy się żywym obrazem Chrystusa ukrzyżowanego, nękany cierpieniami ciała, każdego dnia coraz bardziej spalany płomieniem przekształcającej miłości, Franciszek dalej przebiegał drogi Włoch. W każdym miejscu czczono go i uważano za świętego. Jednak stygmaty i inne cierpienia oraz choroby oczu, wątroby i śledziony tak go osłabiły, że musiał zaprzestać swoich pieszych wędrówek apostolskich. Kontakt z braćmi i ludźmi utrzymywał za pomocą listów. Przebywając u świętego Damiana w celi przygotowanej w ogrodzie przez Klarę skomponował "Pieśń do brata słońca".

Wiosną 1226 roku przebywając w Sienie poczuł się osłabiony. Podyktował wówczas swoją ostatnią wolę, błogosławił swoim braciom, nakazywał wzajemną miłość, wierność Pani
Ubóstwa oraz szacunek wobec dostojników i duchownych Kościoła.
Krótko przed śmiercią pogodził między sobą biskupa Asyżu, u którego gościł, z podestą miasta.
Kiedy lekarz oznajmił mu zbliżającą się śmierć, ułożył ostatnią strofę swego kantyku, po czym poprosił, żeby przeniesiono go do Porcjunkuli.
Franciszek zmarł 3 października 1226 roku w Porcjunkuli. Następnego dnia, 4 października, jego ciało przeniesiono z Porcjunkuli do kościoła świętego Jerzego, a cztery lata później do wybudowanej na polecenie papieża Grzegorz IX bazyliki. Tam papież kanonizował go 16 lipca 1228 roku.
W roku 1442 i w roku 1476 relikwie św. Franciszka dla bezpieczeństwa zamurowano, a z biegiem lat o nich zapomniano. Odkryto je dopiero 12 grudnia w roku 1818. W roku 1981 cały świat katolicki obchodził 800–lecie urodzin św. Franciszka (1181–1981).

W r. 1980 Ojciec święty Jan Paweł II ogłosił św. Franciszka patronem ekologii (ochrony przyrody) ze względu na to, że Święty bardzo kochał przyrodę.

W ikonografii św. Franciszek ukazywany jest w habicie franciszkańskim, czasami ze stygmatami. Bywa przedstawiany w otoczeniu ptaków. Jego atrybutami są: baranek, krucyfiks, księga, ryba w ręku.
Najpopularniejszym tekstem św. Franciszka jest "Pieśń słoneczna". Pozostawił po sobie pisma: "Napomnienia", listy, teksty poetyckie, modlitewne.

Św. Franciszek jest patronem zakonów, m. in: albertynów, franciszkanów, kapucynów, franciszkanów konwentualnych, bernardynek, kapucynek, klarysek, koletanek; tercjarzy; Włoch, Asyżu, Bazylei; Akcji Katolickiej; aktorów, ekologów, niewidomych, pokoju, robotników, tapicerów, ubogich, więźniów.

Bazylika w Asyżu jest pierwszą świątynią jego kultu i jego chwały na ziemi. Wraz z przyległym do niej Świętym Konwentem została ogłoszona głową i matką całego zakonu Minorytów (Grzegorz IX, 22 IV 1230). Opiekują się nią Bracia Mniejsi Konwentualni, którzy przez wzgląd na cześć powszechną i czysty geniusz Świętego zatroszczyli się również o wygląd zewnętrzny całego monumentalnego zespołu, przyozdabiając go cennymi dziełami wszystkich odradzających się sztuk włoskich

Akt oddania się w opiekę św. Franciszka

Ojcze najmilszy, ja Twoje dziecko poświęcam się Tobie nie tylko dzisiaj, ale na całe życie. Święty Ojcze Franciszku, nie jestem sama, ale Pan Jezus złączy mnie z Tobą przez śluby, które złożyłam dla dalszego trwania Twego Zakonu.
Przyjmij mnie grzeszną i niegodną, bo Serce Jezusa uczyniło mnie Twoją. O dobry, ukochany Święty Ojcze, miej mnie w opiece jak dziecko Twoje. nie opuszczaj mnie. ale jak Ojciec prawdziwy, im bardziej jestem słaba i nędzna, tym więcej mnie kochaj i tym pilniej czuwaj nade mną przez wzgląd na miłość Jezusa.

O dobry Ojcze, uproś mi łaskę wiernego naśladowania Ciebie: pokorę, posłuszeństwo, cierpliwość, wzgardę siebie, a nade wszystko czystą miłość Bożą. umiłowanie ubóstwa i ducha ofiary. Uproś mi ochotne i mężne dźwiganie krzyża Pańskiego. Wyjednaj mi łaskę, aby na moim sercu wyryte były Najświętsze Rany Chrystusa i abym przez nie stała się podobna do Ciebie. Przez te rany prowadź mnie do Jezusa jako dziecko Twoje. Dobry Ojcze, przyjmij mnie. wysłuchaj i przytul do rany Twego serca, na wieki. Amen.

Litania do św. Franciszka z Asyżu

Kyrie elejson. Chryste elejson. Kyrie elejson.
Chryste, usłysz nas. Chryste, wysłuchaj nas.
Ojcze z nieba, Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże,
Duchu Święty, Boże,
Święta Trójco, Jedyny Boże,
Święta Maryjo Niepokalanie poczęta,
módl się za nami.
Święty Franciszku Seraficki,
Święty Franciszku, kwiecie łaski Bożej,
Święty Franciszku, wielki naśladowco Chrystusa,
Święty Franciszku, pragnący śmierci męczeńskiej,
Święty Franciszku, piastunie ran Chrystusowych,
Święty Franciszku, ozdobiony znamionami Męki Jezusowej,
Święty Franciszku, obdarzony mocą czynienia cudów,
Święty Franciszku, gorejący miłością Bożą,
Święty Franciszku, przepełniony miłością bliźniego,
Święty Franciszku, miłośniku pokory,
Święty Franciszku, wzorze pokuty,
Święty Franciszku, przykładzie posłuszeństwa,
Święty Franciszku, miłośniku czystości,
Święty Franciszku, gardzący dobrami świata,
Święty Franciszku, patriarcho ubogich,
Święty Franciszku, żywy obrazie cnót ewangelicznych,
Święty Franciszku, założycielu trzech zakonów,
Święty Franciszku, heroldzie Wielkiego Króla,
Święty Franciszku, pogromco szatana,
Święty Franciszku, filarze Kościoła katolickiego,
Święty Franciszku, obrońco wiary katolickiej,
Święty Franciszku, głoszący światu pokój i dobro,
Święty Franciszku, zwycięzco złości świata,
Święty Franciszku, odnowicielu obyczajów chrześcijańskich,
Święty Franciszku, drogowskazie dla błądzących,
Święty Franciszku, lekarzu chorych na duszy,
Święty Franciszku, wielki orędowniku u Boga,
Święty Franciszku, święty nasz Ojcze,
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.
K. Módl się za nami, święty Ojcze Franciszku.
W. Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych.
Módlmy się: (modlitwy do wyboru)
1. Boże, Ty przez zasługi Serafickiego Ojca świętego Franciszka ubogaciłeś swój Kościół nową rodziną zakonną; użycz nam tej łaski, abyśmy za jego przykładem odwrócili się od dóbr ziemskich i skierowali nasze pragnienia do niebieskich. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
2. Boże, Ty ukazałeś nam wspaniały wzór życia i świętości w osobie Twego Sługi Serafickiego Franciszka; udziel nam tej łaski, abyśmy za jego wstawiennictwem i przykładem przez stałe nawracanie się i czyny pokuty umacniali się w Twojej miłości. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

Modlitwa wstępna na każdy dzień nowenny
Wszechmogący, wieczny Boże, Ty przez Jednorodzonego Syna swego oświeciłeś nasze dusze światłem Ewangelii i wprowadziłeś na drogę życia; daj nam, przez zasługi świętego Ojca naszego Franciszka, najdoskonalszego naśladowcy i miłośnika Jezusa Chrystusa, abyśmy przygotowując się do uroczystości tego świętego Patriarchy, przejęli się głęboko duchem ewangelicznym, a przez to zasłużyli na wysłuchanie naszych próśb, które pokornie składamy u stóp Twego Majestatu. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

Modlitwy na poszczególne dni nowenny

Dzień 1 - 25 września
Panie Jezu Chryste, Ty powiedziałeś: "Jeśli się nie nawrócicie, wszyscy zginiecie" (Łk 13,3). Błagamy Cię, udziel nam takiego męstwa i wielko duszności, z jakim święty nasz Ojciec Franciszek porzucił światowe życie i wszedł na drogę ewangelicznej doskonałości, abyśmy uznali nasze błędy, ze szczerą skruchą czynili za nie pokutę i z mężnym sercem rozpoczęli nowe życie. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

Dzień 2 - 26 września
Panie Jezu Chryste, Ty powiedziałeś: "Nie gromadźcie sobie skarbów na ziemi, gdzie mól i rdza niszczą, i gdzie złodzieje włamują się i kradną. Gromadźcie sobie skarby w niebie" (Mt 6,19-20). Daj nam to wspaniałe umiłowanie ubóstwa, któ rym święty Franciszek wsławił się w Twoim Kościele, abyśmy całym sercem szukali jedynie Królestwa Bożego i jego sprawiedliwości wierząc, że "wszystko inne będzie nam dodane" (Mt 6,33). Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

Dzień 3 - 27 września
Panie Jezu Chryste, Ty powiedziałeś: "Wysławiam Cię, Ojcze, Panie nieba i ziemi, że zakryłeś te rzeczy przed mądrymi i roztropnymi, a objawiłeś je prostaczkom" (Mt 11,25). Daj nam tę pokorę umysłu i serca, jaką jaśniał nasz Seraficki Ojciec Franciszek, abyśmy zostali zaliczeni do tych prostych ludzi, którym Bóg objawia swe prawdy i obdarza łaską. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

Dzień 4 - 28 września
Panie Jezu Chryste, Ty powiedziałeś: "Jeśli się nie odmienicie i nie staniecie jak dzieci, nie wejdziecie do Królestwa niebieskiego" (Mt 18,3). Daj nam tę słodycz i prostotę, którą święty Franciszek podbijał świat, abyśmy i my, "stawszy się wszystkim dla wszystkich, wszystkich pociągali do Boga" (1Kor 9,22). Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

Dzień 5 - 29 września
Panie Jezu Chryste, Ty powiedziałeś: "Jeśli kto chce pójść za Mną, niech się zaprze samego siebie, niech weźmie krzyż swój i niech Mnie naśladuje" (Mt 16,24). Daj nam, abyśmy wpatrzeni we wzór świętego Ojca Franciszka, naznaczonego stygmatami Twej Męki, chętnie dźwigali swój codzienny krzyż i dostąpili owoców Twej zbawczej Męki. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

Dzień 6 - 30 września
Panie Jezu Chryste, Ty powiedziałeś: "Miłujcie waszych nieprzyjaciół, módlcie się za tych, którzy was prześladują" (Mt 5,44). Daj nam tę łaskę, abyśmy naśladowali świętego Ojca Franciszka, obejmującego miłością nawet największych grzeszników, i nie mieli nigdy w sercu niechęci do nikogo, lecz wszystkich miłowali uczynkiem i prawdą. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

Dzień 7 - 1 października
Panie Jezu Chryste, Ty powiedziałeś: "Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój, albowiem oni będą nazwani synami Bożymi" (Mt 5,9). Daj nam, abyśmy pokój i dobro, które święty Ojciec Franciszek głosił skłóconemu światu, zawsze zachowywali w swoich sercach i przekazywali naszym bliźnim, i w ten sposób zasłużyli na miano prawdziwych dzieci Bożych. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

Dzień 8 - 2 października
Panie Jezu Chryste, Ty powiedziałeś: "Proście, a będzie wam dane; szukajcie, a znajdziecie; kołaczcie, a otworzą wam" (Łk 11,9). Natchnij nas pokorną wytrwałością w modlitwie, abyśmy na wzór świętego Ojca Franciszka w naszych potrzebach uciekali się najpierw do Boga i osiągnęli zbawienny skutek naszych modlitw. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

Dzień 9 - 3 października
Panie Jezu Chryste, Ty powiedziałeś: "Jeśli Mnie kto miłuje, będzie zachowywał Moją naukę, a Ojciec Mój umiłuje go i przyjdziemy do niego i będziemy w nim przebywać" (J 14,23). Użycz nam tej seraficznej miłości, jaką pałało serce świętego Ojca Franciszka, abyśmy przez żarliwość uczuć i doskonałość uczynków mogli dojść do zjednoczenia z Bogiem już tu na ziemi, a potem w niebie złączyć się z Nim na zawsze. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

Modlitwa na zakończenie każdego dnia nowenny
Panie Jezu Chryste, Ty ukazałeś znamiona swej Męki w ciele świętego Ojca Franciszka, aby oziębły świat na nowo zapalić do miłości. Wspomóż nas, abyśmy wytrwale niosąc krzyż naśladowali Ciebie, a przez to zasłużyli na miano prawdziwych Twoich uczniów. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

Święto Matki Boskiej Anielskiej (Porcjunkuli)

guziec — Thu, 11 Mar 2010 17:01:33 +0000

Święto Matki Boskiej Anielskiej (Porcjunkuli) guziec czw., 03/11/2010 - 18:01

Wspomnienie (odpust) - 2 sierpnia

Bazylika Matki Bożej Anielskiej

Bazylika została wybudowana z woli papieża Piusa V w latach 1569 - 1679 według planów Geleazzo z Perugii. Należy ona do najokazalszych bazylik chrześcijańskich. W roku 1909 święty Pius X podniósł ją do godności Bazyliki Patriarchalnej i nadał tytuł Głowy i Matki całego Zakonu Braci Mniejszych, upodabniając ją przez to do Bazyliki świętego Franciszka, która już od siedmiu wieków cieszy się tym przywilejem i tytułem.
W murach tej monumentalnej świątyni, w nawie środkowej stoi stary i święty Kościółek zwany Porcjunkula z wieku X, który Benedyktyni dali do użytku świętemu Franciszkowi i jego Naśladowcom w dniu 22 kwietnia 1212 r. za opata Machabeusza.

Święto Matki Boskiej Anielskiej (Porcjunkuli)

Święto jest obchodzone bardzo uroczyście jako święto patronalne jedynie w kościołach i klasztorach franciszkańskich. Pierwotny tytuł kościoła Matki Bożej Anielskiej pod Asyżem brzmiał - Najświętszej Maryja Panna z Doliny Jozafata. Według tradycji kapliczkę mieli ufundować pielgrzymi wracający z Ziemi Świętej w VI wieku. Mieli oni przywieźć grudkę ziemi z grobu Matki Bożej, który sytuowano w Dolinie Jozafata w Jerozolimie.
Matka Boska Anielska. Taką nazwę miała kapliczka za czasów św. Franciszka. Nie jest wykluczone, że on sam jej dał taką nazwę. Legenda głosi, że słyszano często nad kapliczką głosy anielskie i dlatego dano jej tę nazwę.

Porcjunkula. Nazwa również znana za czasów św. Franciszka i być może przez niego wprowadzona. Etymologicznie oznacza tyle, co kawałeczek, drobna część. Może to odnosić się do samej kapliczki, która była bardzo mała, a również do posesji przy niej leżącej, także niewielkiej. Nazwa dzisiaj równie powszechna jak poprzednia (Matka Boska Anielska) w odniesieniu do jednego z najmniejszych dzisiaj sanktuariów świata.

Historia sanktuarium

Kościół Matki Boskiej Anielskiej (Porcjunkula) leży około 2 kilometrów na południe od Asyżu. Położony jest w dolinie tuż przy dworcu kolejowym. Kiedyś stał tu las, a właścicielami kapliczki byli benedyktyni, którzy mieli swój klasztor na wzgórzu Subasio. Kapliczka była w stanie ruiny. Odbudował ją św. Franciszek w zimie 1207/1208 roku i tu zamieszkał. Tu również w roku 1208 lub 1209 w uroczystość św. Macieja Apostoła (24 lutego) wysłuchał Franciszek Mszy świętej i usłyszał słowa Ewangelii w czasie tej Mszy: "Idźcie i głoście: Bliskie już jest królestwo niebieskie. (...) Darmo otrzymaliście, darmo dawajcie. Nie zdobywajcie złota ani srebra, ani miedzi do swych trzosów. Nie bierzcie na drogę torby ani dwóch sukien, ani sandałów, ani laski" (Mt 10,6-10). Franciszek wziął te słowa do siebie jako nakaz Chrystusa. Dlatego zdjął swoje odzienie, nałożył na siebie habit, przepasał się sznurem i udał się do kościoła parafialnego Św. Jerzego w Asyżu i zaczął na placu nauczać. W tym samym jeszcze roku zgłosili się do niego pierwsi towarzysze: bogaty kupiec Bernard z Quinvalle i kapłan uczony, doktor prawa, Piotr z Katanii, późniejszy brat Egidiusz. Obaj zamieszkali wraz z Franciszkiem przy kościółku Matki Bożej Anielskiej. Kiedy zebrało się już 12 uczniów Franciszka, nazwali się Pokutnikami z Asyżu oraz Braćmi Mniejszymi. Za cel obrali sobie życie pokutne i głoszenie Chrystusa, nawoływanie do pokuty i zmiany życia.

W roku 1211 benedyktyni z góry Subasio odstąpili Franciszkowi i jego towarzyszom kaplicę i posesję przy niej, na której ci wybudowali sobie ubogie szałasy - domy. Tak więc Porcjunkula stała się domem macierzystym zakonu św. Franciszka. Tu również schroniła się także św. Klara z Offreduccio. W samą Niedzielę Palmową dnia 28 marca 1212 roku odbyły się jej obłóczyny. Tak powstał II zakon (klarysek) pod nazwą pierwotną "Ubogich Pań". Niebawem w ślad za św. Klarą wstąpiła jej siostra, św. Agnieszka. Zamieszkały one tymczasowo u benedyktynek w pobliżu Bastii, zanim św. Franciszek nie wystawił dla nich klasztorku przy kościele św. Damiana.

W roku 1415 św. Bernardyn ze Sieny osadził tu swoich synów duchowych, obserwantów. Wystawili oni tu spory klasztor, a także okazały kościół. W latach 1569-1678 wystawiono świątynię, którą dzisiaj oglądamy. Wieża - dzwonnica pochodzi z roku 1684. Franciszek Overbeck wykonał malowidła i mozaiki wewnątrz (1829-1830). W roku 1832 trzęsienie ziemi zniszczyło znacznie kościół. Odbudowany został rychło w latach 1836-1840. Świątynia posiada okazałą fasadę z figurą Matki Bożej na szczycie, wykonaną z brązu pozłacanego, liczącą 7 metrów wysokości. W środku kościoła znajduje się w stanie surowym zachowany pierwotny kościółek - kaplica. Przy końcu bocznej nawy jest cela, ozdobiona freskami Tyberiusza z Asyżu (1516), w której mieszkał i dokonał życia św. Franciszek. W maleńkim ogrodzie rosną dzikie, czerwone róże bez kolców. Legenda głosi, że w ten właśnie krzak rzucił się dnia pewnego św. Franciszek dla umartwienia ciała. Ponieważ bardzo go wówczas kolce poraniły, za karę z woli Bożej przestały rodzić kolce i tak jest po dzień dzisiejszy. Listki tych róż rozdaje się na pamiątkę. Legenda głosi również, że raz po raz pojawiają się na różach krople krwi Świętego.

11 kwietnia 1909 roku, papież św. Pius X, podniósł kościół Matki Bożej Anielskiej w Asyżu do godności Bazyliki patriarchalnej i papieskiej. W latach 1925-1928 kaplica Porcjunkuli została obudowana artystycznie. Obecnie dookoła bazyliki jest znaczna osada, która nosi nazwę Matki Boskiej Anielskiej.

Matka Boska Anielska

Tytuł ten przypomina, że Maryja jako Matka Boża jest Królową również aniołów, a więc istot najwyższych wśród stworzeń. Już Ewangelie zdają się wskazywać na rolę służebną aniołów wobec Najśw. Maryi: tak jest w scenie zwiastowania, tak jest przy ukazaniu się aniołów pasterzom; tak jest wtedy, gdy anioł informuje Józefa, że ma uciekać z Bożym Dzieciątkiem do Egiptu. Ten sam anioł zawiadamia Józefa o śmierci Heroda. Pod wezwaniem Królowej Aniołów istnieją trzy zakony żeńskie. W roku 1864 zostało we Francji założone arcybractwo Matki Bożej Anielskiej, mające za cel oddawać cześć Maryi jako Królowej nieba. Członkowie tegoż bractwa odmawiają codziennie trzy Zdrowaś z wezwaniem:
"Królowo Aniołów, módl się za nami". To wezwanie zostało także włączone do Litanii Loretańskiej. Istnieje wiele kościołów pod tym wezwaniem, zwłaszcza wystawionych przez synów duchowych i córki św. Franciszka Serafickiego. Niektóre z nich są nawet sanktuariami, posiadającymi wizerunki Matki Bożej, słynące łaskami. W Italii jest 9 podobnych sanktuariów. M. B. Anielska jest Patronką Kostaryki. W pobliżu miasta San José istnieje sanktuarium z figurką cudowną, koronowaną w 1927 roku. Według podania miejscowego mieli ją w roku 1635 przynieść aniołowie.

Odpust Porcjunkuli

Właśnie ze względu na ten odpust bazylika i sanktuarium nabrały tak wielkiej sławy w świecie chrześcijańskim. Legenda głosi, że pewnej nocy w lecie w roku 1216 Franciszek usłyszał w swojej celi głos: "Franciszku, do kaplicy!" Kiedy tam się udał, ujrzał Pana Jezusa siedzącego nad ołtarzem, a obok z prawej strony Najśw. Pannę Maryję w otoczeniu aniołów; tak się odtąd najczęściej przedstawia M. B. Anielską św. Franciszka z Asyżu.

Usłyszał głos: "Franciszku, w zamian za gorliwość, z jaką ty i bracia twoi, staracie się o zbawienie dusz, w nagrodę proś mię dla nich i dla czci mego imienia o łaskę, jaką zechcesz. Dam ci ją, gdyż dałem cię światu, abyś był światłością narodów i podporą mojego Kościoła". Franciszek upadł na twarz w adoracji Chrystusa, Maryi i aniołów, i rzekł: "Trzykroć święty Boże! Ponieważ znalazłem łaskę w Twoich oczach, ja który jestem tylko proch i popiół, i najnędzniejszy z grzeszników, błagam Cię z uszanowaniem, na jakie tylko zdobyć się mogę, abyś raczył dać Twoim wiernym tę wielką łaskę, aby wszyscy, po spowiedzi odbytej ze skruchą i po nawiedzeniu tej kaplicy mogli otrzymać odpust zupełny i przebaczenie wszystkich grzechów". Z kolei zwrócił się Franciszek do Najśw. Maryi Panny:

"Proszę błogosławionej Dziewicy, Matki Twojej, Orędowniczki rodzaju ludzkiego, aby poparła sprawę moją przed Tobą". Maryja poparła modlitwę Franciszka. Wtedy Chrystus Pan: "Franciszku, to, o co prosisz, jest wielkie. Ale otrzymasz jeszcze większe łaski. Daję ci odpust, o który usilnie błagasz, pod warunkiem jednak, że będzie on zatwierdzony przez mego Namiestnika, któremu dałem moc związywania i rozwiązywania tu na ziemi". Podanie głosi, że zaraz nazajutrz udał się Franciszek z bratem Masseuszem do Perugii, gdzie właśnie przebywał papież Honoriusz III:

"Ojcze święty - powiedział - odbudowałem przed kilku laty mały kościółek w twoich posiadłościach, poświęcony Matce Bożej i błagam Waszej Świątobliwości, aby go raczył wzbogacić wielkim odpustem, nie zobowiązującym do dawania jałmużny". "Zgadzam się - miał odpowiedzieć papież - ale na ile lat go żądasz?" Na to Franciszek: "Ojcze święty, proszę cię, byś odpustu tego nie liczył na lata, ale na dusze, aby wszyscy, którzy rozgrzeszeni i przejęci skruchą serdeczną wejdą do kościoła Matki Boskiej Anielskiej, otrzymali zupełne odpuszczenie grzechów i na tym, i na tamtym świecie". "To, o co prosisz, jest wielkie i dotychczas niepraktykowane w Kościele". Na to Franciszek: "Dlatego przychodzę tu i proszę nie w moim imieniu, ale w imieniu Jezusa Chrystusa, który mię tu posłał". Tyle legenda.

Faktem jest natomiast, że papież udzielił odpustu zupełnego na dzień przypadający w rocznicę poświęcenia kaplicy, które odbyło się dnia 2 sierpnia 1216 roku. Od wieku XIV papieże zaczęli podobny odpust na ten dzień przyznawać poszczególnym kościołom franciszkańskim. Papież Sykstus IV w roku 1480 udzielił tego przywileju wszystkim kościołom I zakonu. W dwa lata potem tenże papież udzielił tegoż odpustu zupełnego dla wszystkich kościołów franciszkańskich, także dla III zakonu. Papież Leon X przywilej ten potwierdził (1 IX 1518). Papież Grzegorz XV przywilej ten rozszerzył nie tylko na wszystkich duchowych synów i córki św. Franciszka, ale również na wszystkich wiernych, ilekroć dnia 2 sierpnia nawiedzą któryś z kościołów franciszkańskich (1622). Papież Pius IX poszedł jeszcze dalej i dnia 22 lutego 1847 roku przywilej odpustu toties quoties rozszerzył na wszystkie kościoły parafialne i inne, przy których jest III zakon. Papież św. Pius X udzielił na ten dzień tego odpustu wszystkim kościołom, jeśli to biskupi uznają za stosowne (1910). W rok potem przywilej ten św. Pius X rozszerzył na wszystkie kościoły (1911). Dnia 3 marca 1952 roku wyszedł dekret Kongregacji Odpustów rozszerzający przywilej odpustu zupełnego toties quoties na dzień 2 sierpnia lub w najbliższą niedzielę dla wszystkich kościołów i kaplic nawet półpublicznych.

Warunki uzyskania odpustu

Jak wspomnieliśmy, początkowo odpust zupełny można było uzyskać jedynie w kościele Matki Bożej Anielskiej w Asyżu, i to jedynie dnia 2 sierpnia. Potem papieże rozszerzyli ten przywilej na wszystkie dni w roku odnośnie Porcjunkuli. Wreszcie Porcjunkula otrzymała na dzień 2 sierpnia odpust toties quoties, czyli za każde nawiedzenie kościoła i wypełnienie warunków. Odpust ten rozszerzyli papieże na kościoły franciszkańskie, potem także na wszystkie kościoły. Pierwszy miał udzielić tego odpustu papież bł. Innocenty XI w roku 1687. Potem rozszerzył go papież Pius IX w roku 1847 na podstawie tradycji, która istniała już odnośnie Porcjunkuli w wieku XIV.

Odpust ten uzyskuje się w kościołach parafialnych spełniając warunki:

pobożne nawiedzenie kościoła,
odmówienie Modlitwy Pańskiej
Wyznanie wiary oraz sakramentalna spowiedź
Komunia św. wraz z modlitwą w intencji Ojca świętego; wykluczone przywiązanie do jakiegokolwiek grzechu.

Papież Grzegorz XIII (1585) obdarował sanktuarium M. B. Anielskiej przywilejem, że można było odprawiać w nim Msze święte przez całą dobę.

Litanie do Matki Bożej Anielskiej

Litania do Królowej Aniołów
Panie zmiłuj się nad nami !
Chryste zmiłuj się nad nami !
Panie zmiłuj się nad nami !
Chryste usłysz nas!
Chryste wysłuchaj nas !
Ojcze z nieba, Boże zmiłuj się nad nami !
Synu, Odkupicielu świata, Boże zmiłuj się nad nami !
Duchu Święty, Boże, zmiłuj się nad nami !
Królowo Aniołów - módl się za nami
Królowo Archaniołów - módl się za nami !
Królowo Księstw - módl się za nami !
Królowo Zwierzchności - módl się za nami !
Królowo Mocarstw - módl się za nami !
Królowo Tronów - módl się za nami !
Królowo Cherubinów - módl się za nami !
Królowo Serafinów - módl się za nami !
Królowo wszystkich zastępów niebieskich - módl się za nami !
Królowo Aniołów, poczęta bez grzechu pierworodnego - módl się za nami !
Królowo Aniołów, której chwała i cuda mnożą się z każdym dniem - módl się za nami !
Królowo Aniołów, która uzdrawiasz chorych, wskrzeszasz Zmarłych i nawracasz grzeszników- módl się za nami !
Królowa Aniołów, podziwiana przez Boga, aniołów i świętych - módl się za nami !
Królowo Aniołów, Wspomożycielko nasza w każdej potrzebie - módl się za nami !
Królowo Aniołów nie opuszczająca tych, którzy w tobie pokładają zaufanie módl się za nami!
Królowo Aniołów, która przywracasz wzrok ślepym i łagodzisz cierpienie - módl się za nami!
Królowo Aniołów, która lubisz być tak nazywana ; - módl się za nami !
Królowo Aniołów, która udzielasz wszelkich łask wzywającym ciebie ; - módl się za nami !
Królowo Aniołów, chroniąca przed piekłem tych, którzy noszą Twój szkaplerz - módl się za nami
Królowo Aniołów, usuwająca wszelkie przeszkody z drogi tych, którzy pragną poświęcić się Twojemu Synowi - módl się za nami !
Królowo Aniołów, która pouczyłaś tak wielu świętych - módl się za nami !
Ty, która Bóg Ojciec cieszy się jako ukochana córka - módl się za nami !
Ty, która Syn Boży czci jako swa Matkę Niepokalana - módl się za nami !
Ty, która Duch Święty miłuję jako wierna oblubienice - módl się za nami !
Ty, która przewodzisz Zastępom Niebieskim - módl się za nami !
Zycie nasze - módl się za nami !
Radości nasza - módl się za nami !
Nadziejo nasza - módl się za nami !
Nasza Orędowniczko u Pana - módl się za nami !
Ty, której nikt nie wzywa na próżno - módl się za nami !
Ty, której, po Bogu, najwięcej zawdzięczamy - módl się za nami !
Ty, która dokonałaś tak wielu cudów- módl się za nami !
Ty, której kłaniają się aniołowie
Królowo Aniołów, mocna Sercem Twojego Syna, wybaw nas od zagrażającego nam zła.
Królowo Aniołów, doskonała wyznawczyni Boskości, wyjednaj dla nas umiłowanie Boga.
Królowo Aniołów, największe dzieło Ducha Świętego, wyjednaj dla nas doskonale posłuszeństwo wobec Jego podszeptów.

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam Panie!
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas Panie!
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami Panie!

Chryste, usłysz nas!
Chryste, łaskawie wysłuchaj nas!

K. Módl się za nami Święta Boża Rodzicielko,
W. Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych.

Módlmy się:
Boże, który dałeś nam dostojna Królowa Aniołów, władająca w niebie i na ziemi, spraw byśmy mogli zaznać Jej niezwykłej opieki, gdy pogrążeni w niedoli, wezwiemy Ja tym chwalebnym tytułem.
Przez Chrystusa, Pana Naszego. Amen.

Litania do Matki Bożej Anielskiej

Kyrie elejson, Chryste elejson, Kyrie elejson.
Chryste usłysz nas, Chryste wysłuchaj nas.
Ojcze z nieba Boże, zmiłuj się nad nami
Synu Odkupicielu świata Boże,
Duchu Święty Boże,
Święta Trójco jedyny Boże,
Święta Maryjo, módl się za nami
Święta Boża Rodzicielko,
Święta Panno nad pannami,
Święta Maryjo Królowo Anielska,
Święta Maryjo Królowo Anielska, przez Anioła łaski pełną nazwana,
Święta Maryjo Królowo Anielska, której Anioł zwiastował, że poczniesz Syna Bożego,
Święta Maryjo Królowo Anielska, przez Anioła o zachowaniu panieństwa zapewniona,
Święta Maryjo Królowo Anielska, przez Aniołów w Betlejem otoczona,
Święta Maryjo Królowo Anielska, od Aniołów różne posługi odbierająca,
Święta Maryjo Królowo Anielska, przez Aniołów do nieba wzięta,
Święta Maryjo Królowo Anielska, przez Aniołów dusze swych wiernych sług do nieba wprowadzająca,
Święta Maryjo Królowo Anielska, Opiekunko żywych i umarłych synów i córek św. Franciszka,
Święta Maryjo Królowo Anielska, na prośbę św. Franciszka odpust zupełny u Syna swego wypraszająca,
Święta Maryjo Królowo Anielska, najmiłosierniejsza Matko ubogich – pobożnie żyjących,
Święta Maryjo Królowo Anielska, ucieczko najpewniejsza szczerze pokutujących grzeszników,
Święta Maryjo Królowo Anielska, wypraszająca miłosierdzie u sprawiedliwego Sędziego,
Święta Maryjo Królowo Anielska, Arko Przymierza,
Święta Maryjo Królowo Anielska, dająca zwycięstwo nad szatanem,
Święta Maryjo Królowo Anielska, bramo do nieba wiodąca,
Święta Maryjo Królowo Anielska, jutrzenko przyświecająca nam podczas doczesnej pielgrzymki,
Święta Maryjo Królowo Anielska, jedyna lekarko w śmiertelnych boleściach,
Święta Maryjo Królowo Anielska, najpewniejsza Orędowniczko na Sądzie Boskim,
Święta Maryjo Królowo Anielska, wybawienie dusz z czyśćca,

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.

K: Módl się za nami Królowo Anielska.
W: Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych.

K: Módlmy się.
Najświętsza Maryjo Panno, Królowo Anielska. Wejrzyj na nas tu obecnych, którzy oddajemy cześć Twojemu Synowi utajonemu w Najświętszym Sakramencie. Zachowaj nas od nieszczęść, chorób, wszelkich niebezpieczeństw, a w szczególności od popełnienia grzechu. Serca nasze rozpal miłością Boga i bliźniego. Pamiętaj o Najłaskawsza Matko o naszej Ojczyźnie, naszych rodzinach i wyproś u Syna Swojego wszelkie potrzebne łaski i błogosławieństwo. Wszystkim zmarłym uproś zmiłowanie i przyjmij do Królestwa Niebieskiego. My zaś będziemy wychwalać Twoją dobroć przez wszystkie wieki wieków. Amen.

Święty Antoni z Padwy

guziec — Sat, 27 Feb 2010 16:22:53 +0000

Święty Antoni z Padwy guziec sob., 02/27/2010 - 17:22

Święto patronalne (odpust) - 13 czerwca

"A zatem proszę was, niechaj zamilkną słowa, a odezwą się czyny. U nas tym czasem pełno słów, ale czynów prawdziwe pustkowie (...) Mowa zaś jest skuteczna wówczas, kiedy przemawiają czyny".
Święty Antoni z Padwy

Franciszek z Asyżu

guziec — Mon, 27 Apr 2009 09:48:36 +0000

Franciszek z Asyżu guziec pon., 04/27/2009 - 11:48

Wiadomość pochodzi z Wikipedii

Najstarszy wizerunek Franciszka z Asyżu, fresk z Sacro Speco, Subiaco

Franciszek z Asyżu (właśc. Giovanni Bernardone, nazywany Biedaczyną z Asyżu; ur. 26 września 1181 w Asyżu, zm. 3 października 1226 w Porcjunkuli koło Asyżu) – włoski duchowny katolicki, diakon, założyciel zakonu franciszkanów, misjonarz, mistyk średniowieczny, stygmatyk, święty katolicki, uważany za prekursora ekologii.

Biografia

Pomnik rodziców Franciszka w Asyżu

Franciszek z Asyżu przyszedł na świat w rodzinie zamożnego kupca, sukiennika umbryjskiego Pietro Bernardone. Jego matka, Pika, pochodząca z Pikardii, nadała mu na chrzcie imię Jana (Chrzciciela albo Ewangelisty), które ojciec zmienił na Francesco, prawdopodobnie będąc pod ogromnym wpływem Francji, w której zawarł korzystne umowy handlowe. Źródła podają, że Franciszek miał brata o imieniu Anioł. Pierwsze lata swego życia spędził w rodzinnym Asyżu. Uczęszczał do parafialnej szkoły przy kościele św. Jerzego, gdzie otrzymał podstawowe wykształcenie.

Mając 21 lat, wziął udział w wojnie pomiędzy Asyżem a Perugią. Konflikt dotyczył wykupu ziemi komunalnej przez szlachtę asyską. Na przełomie 1202 i 1203 roku, w wyniku zdrady towarzysza, został uwięziony w Perugii. Uwolniony w 1204, ze względu na ciężką chorobę, powrócił do Asyżu. Rok 1205 jest początkiem powolnego procesu nawrócenia Franciszka. W czasie wyprawy wojennej do Apulii, w Spoleto miał wizję, która zadecydowała o kolejach jego życia. Ze względu na nawrót choroby ponownie wrócił do Asyżu, gdzie hojnie obdarował spotkanego po drodze trędowatego i dał mu pocałunek pokoju. W asyskim kościele San Damiano jesienią tego samego roku usłyszał głos Chrystusa, przemawiającego z ikony krzyża, który kazał mu iść i odbudować kościół. Wydarzenie to opisują biografowie franciszkańscy Tomasz z Celano i Bonawentura z Bagnoregio. Remontując kościół sprzedał konia i zabrał ze sklepu ojca kilka beli sukna, przez co popadł w konflikt z nim. Ojciec najpierw uwięził go, a potem, w 1206 roku, zaprowadził przed sąd biskupi (na życzenie Franciszka, który uważał, że żaden inny trybunał nie jest dla niego miarodajny). Biskup orzekł, że Franciszek powinien zwrócić ojcu koszta, na co Franciszek oświadczył, iż nie ma ojca - zdjął odzienie, zostając w samej włosienicy, złożył je i razem z pieniędzmi oddał ojcu. Rozpoczął życie pokuty, m.in. asystując w leprozorium. W latach 1206-1208 odrestaurował podasyskie kaplice: San Damiano, San Pietro i kaplicę Matki Bożej Anielskiej w Porcjunkuli pod Asyżem.

24 lutego 1208 roku Franciszek, uderzony usłyszanymi w czasie Mszy św. słowami, dotyczącymi stylu życia apostolskiego, zdjął habit eremicki i zaczął nosić prostą brązową tunikę – strój uważany w ówczesnej Umbrii za typowo plebejski. Z bosymi stopami zaczął wzywać ludzi do czynienia pokuty. 16 kwietnia 1208 roku przyłączyli się do niego Bernard z Quintavalle (który spieniężył cały swój majątek, a pieniądze rozdał wdowom i sierotom) i kanonik Piotr z Cattani. W kilka dni później do grupki pierwszych franciszkanów dołączył brat Idzi z Asyżu. Minoryci zaczęli odbywać wyprawy misyjne (Marchia Ankońska, Poggio Bustone, Rieti, Florencja).

Innocenty III zatwierdza regułę franciszkańską (fresk Giotta)

Wiosną 1209 (w niektórych źródłach 1210) roku Franciszek poprosił w Rzymie o zatwierdzenie napisanej przez siebie Reguły. Innocenty III, zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami miał odmówić i wręczyć Franciszkowi napomnienie, ale, jak mówią podania, pod wpływem snu z poprzedniej nocy postanowił zatwierdzić regułę. W śnie tym papież Innocenty widział walące się mury bazyliki lateraneńskiej i obszarpanego młodzieńca, który w jego oczach urósł do olbrzyma i ocalił Lateran. W Franciszku Innocenty rozpoznał młodzieńca ze swego snu i zatwierdził franciszkański sposób życia, polecając braciom mniejszym głoszenie nawrócenia i pokuty. Wracając z Rzymu, Franciszek z pierwszymi towarzyszami zatrzymał się w Rivotorto, a następnie w Porcjunkuli pod Asyżem, która stała się kolebką franciszkanów. Tego samego roku Franciszek założył Trzeci Zakon dla ludzi świeckich.

W niedzielę palmową w 1211 albo 1212 roku Franciszek przyjął w Porcjunkuli Klarę Ofreduccio, której pomógł w ucieczce z domu; wówczas ukonstytuował się Drugi Zakon – Klaryski. W następnych latach Franciszek informował osobiście papieża o stanie rozwoju założonej przez siebie wspólnoty franciszkańskiej, spotykając się w Rzymie z Jakubiną Settesoli. Szlachcic Orlando di Chiusi ofiarował franciszkanom na zamku Monte Feltro górę La Verna. W 1215 roku w czasie IV Soboru Laterańskiego, Franciszek spotkał Dominika Guzmana, założyciela zakonu dominikanów.

Franciszek przed sułtanem w Egipcie (fresk Giotta)

5 maja 1217 roku franciszkanie zgromadzili się w Porcjunkuli na kapitule generalnej. Zostały podjęte decyzje o misji pozaalpejskiej, do Ziemi Świętej i do Afryki. Franciszek na wyraźne życzenie kardynała Ugolina (późniejszego papieża Grzegorza IX), legata papieskiego dla Toskanii i Lombardii, zdecydował się pozostać we Włoszech.

W 1219 roku Franciszek wyruszył na Bliski Wschód. W Egipcie spotkał się z sułtanem Melek el-Kamelem. Zaproponował mu, by odrzucił Mahometa a przyjął Chrystusa. Mimo wielkiej obrazy, jaką była taka propozycja, sułtan zapytał Franciszka, co uczyni, by dowieść prawdziwości swojej wiary. Franciszek zaproponował, by sułtan rozpalił wielki ogień, przez który przejdą Franciszek i derwisze sułtana, a Bóg uczyni sąd i jeśli zechce, to Franciszek przejdzie nietknięty. Jednak derwisze sułtana nie podjęli wyzwania, zaś sam sułtan odesłał Franciszka, dając mu firman na drogę, by nikt w zasięgu wojsk sułtańskich nie skrzywdził go. Na początku 1220 roku Franciszek opuścił Akko, w którym spędzić miał cały rok, nawiedzając miejsca święte Palestyny. Spotkanie Franciszka z sułtanem potwierdzają kroniki muzułmańskie, krzyżowców i jeden z listów biskupa Jakuba de Vitry.

Po powrocie do Włoch Franciszek zrzekł się przywództwa zakonowi, wyznaczając na swego następcę brata Pietro Cattaniego. 29 listopada, na prośbę Franciszka, papież Honoriusz III bullą Solet annuere zatwierdził napisaną przez Biedaczynę z Asyżu regułę (tzw. Reguła zatwierdzona).

Pierwsza szopka w Greccio (fresk Giotta)

W nocy z 24 na 25 grudnia 1223 roku Franciszek urządził w Greccio pierwszą w historii bożonarodzeniową szopkę. 14 albo 15 września 1224 roku otrzymał w grocie na szczycie La Verny święte stygmaty. W czasie modlitwy wpadł w zachwycenie, ujrzał coś podobnego do "ukrzyżowanego archanioła o siedmiu skrzydłach, albo do apokaliptycznej wizji ukrzyżowanej potęgi ostatecznej"[1]. Przebił go straszny ból, a gdy ocknął się, ujrzał, że stopy i nadgarstki ma przebite gwoździami, bok zaś otwarty. W 1225 roku Franciszek zaczął coraz bardziej odczuwać dolegliwości związane z chorobą oczu. Za namową brata Eliasza poddał się bezskutecznym zabiegom lekarskim. Przebywając w tym czasie w kościele San Damiano ułożył Pieśń słoneczną.

Ostatnie miesiące swego życia spędził podróżując od miasta do miasta. Pod koniec pory letniej 1226 powrócił do Asyżu. Umarł, położony na własne życzenie bez ubrań na gołej ziemi, w sobotę, 3 października 1226 roku. Następnego dnia mieszkańcy Asyżu przenieśli jego ciało do kościoła San Giorgio w środku miasta. Brat Eliasz powiadomił o śmierci Franciszka, śląc List okólny o śmierci św. Franciszka.

Z miejsca pierwotnego pochówku ciało Franciszka zostało przeniesione 25 maja 1230 roku do wybudowanej specjalnie przez Eliasza Bombarone bazyliki na Colle del Paradiso w Asyżu.

Patronat

Franciszek z Asyżu jest patronem: albertynów, franciszkanów, kapucynów, franciszkanów konwentualnych, bernardynek, kapucynek, klarysek, koletanek, tercjarzy; Włoch, Asyżu, Bazylei; Akcji Katolickiej; aktorów, ekologów, niewidomych, pokoju, robotników, tapicerów, ubogich, więźniów, kupców, zwierząt i harcerzy. |

Atrybuty

Rzeźba Franciszka w Porcjunkuli

Franciszek z Asyżu przedstawiany jest w brązowym habicie franciszkańskim z kapturem, przepasany białym sznurem z trzema węzłami, symbolizującymi trzy składane przez braci mniejszych śluby: posłuszeństwa, ubóstwa i czystości. Na wielu wizerunkach Franciszek trzyma w ręku krucyfiks, a u jego stóp znajduje się czaszka – symbole pokuty i umartwienia. Artyści niejednokrotnie ukazują go ze stygmatami, które otrzymał: przebitym bokiem, rękami i stopami. Współcześni artyści często przedstawiają Franciszka w otoczeniu zwierząt, ze względu na braterstwo stworzeń, jeden z elementów duchowości minoryckiej.

Dzień obchodów

Kościół katolicki obchodzi wspomnienie św. Franciszka diakona 4 października. Zakon franciszkański rozpoczyna uroczystą celebrację tego wspomnienia wieczorem dnia poprzedniego, nabożeństwem zwanym Transitus (łac. przejście). Kalendarz liturgiczny rodziny franciszkańskiej odnotowuje następujące wspomnienia związane z życiem Franciszka z Asyżu: 24 maja – święto poświęcenia asyskiej Bazyliki św. Franciszka, 2 sierpnia – Odpust Porcjunkuli, 17 września – święto Stygmatów św. Franciszka, 29 listopada – Wszystkich Świętych Zakonu Serafickiego, 12 grudnia – święto Odnalezienia Ciała św. Franciszka.

Ikonografia

Do najstarszych przedstawień Franciszka z Asyżu należą: Franciszek otrzymujący stygmaty – tempera na drewnie Berlinghiero Berlinghieri z ok. 1250 roku, Madonna z aniołami i św. Franciszkiem – fresk Cimabue w Bazylice św. Franciszka w Asyżu (sprzed 1290 roku), Cykl fresków Giotta w Sacro Convento (ok. 1296-1300), Św. Franciszek i św. Antoni – fresk Simone Martiniego z Bazyliki św. Franciszka w Asyżu (ok. 1317 roku).

Relikwie i sanktuaria

Grób Franciszka w Asyżu

Grób Franciszka z Asyżu znajduje się w Bazylice dedykowanej jego imieniu w Asyżu. Jego relikwie posiada większość klasztorów franciszkańskich w Polsce. Sanktuariami związanymi z jego życiem są miejsca, w których przebywał w czasie swoich podróży po ziemi włoskiej (m.in. Asyż, Arezzo, Carceri, Fonte Colombo, Greccio, Gubbio, Rieti). Polskie sanktuarium Franciszka znajduje się w Miejskiej Górce koło Rawicza.

Proces kanonizacyjny

Franciszek z Asyżu został ogłoszony świętym 16 lipca 1228 roku przez swego przyjaciela, papieża Grzegorza IX (wcześniej kard. Ugolino), wcześniejszego opiekuna zakonu. W czasie wszczętego przez Grzegorza IX procesu wysłuchano świadectw uzdrowionych za przyczyną Franciszka osób. Na zakończenie procesu papież zwołał specjalny konsystorz, na którym kolegium kardynalskie wyraziło swą przychylność dla idei kanonizacji Franciszka. W samym dniu kanonizacji, w czasie uroczystości, która miała miejsce przed kościołem św. Jerzego w Asyżu (dzisiaj Bazylika św. Klary), interweniował w imieniu wszystkich kardynałów cysters Ranieri Capocci di Viterbo. Zaraz po uroczystym ogłoszeniu Franciszka świętym, papież udał się do wnętrza kościoła, by uczcić jego grób. W uroczystościach kanonizacyjnych uczestniczył m.in. Jan z Brienne, król Jerozolimy, który u kresu swego życia wstąpił do franciszkanów.

Źródła franciszkańskie

Panorama Asyżu z Góry Subasio

Badacze życia i duchowości Franciszka z Asyżu mianem Źródeł Franciszkańskich określają dokumenty powstałe u zarania Zakonu Braci Mniejszych, których autorstwo przypisywane jest samemu świętemu albo franciszkanom i klaryskom pierwszej generacji. W historiografii minoryckiej ustalił się następujący podział źródeł franciszkańskich: Pisma św. Franciszka, biografie św. Franciszka oraz kroniki i inne świadectwa.

Franciszkowi przypisywane jest m.in. autorstwo: Reguły niezatwierdzonej (1221), Reguły zatwierdzonej (1223), Testamentu (1226), Testamentu sieneńskiego (maj 1226), Reguły dla pustelni, zbioru Napomnień, szeregu Listów (Do wiernych, Do rządzących, Do całego Zakonu…), Pieśni słonecznej, Pozdrowienia błogosławionej Maryi Dziewicy, Kartki podarowanej bratu Leonowi.

Wśród biografii Biedaczyny z Asyżu do najważniejszych należą: Życiorys pierwszy (Tomasz z Celano), Życiorys większy (Bonawentura z Bagnoregio), Relacja trzech towarzyszy, Anonim z Perugii, Sacrum commercium, List okólny o śmierci św. Franciszka (Eliasz Bombarone), Pieśń XI w Boskiej komedii (Dante Alighieri).

Wśród kronik i innych świadectw, należy zwrócić uwagę na listy biskupa Akko Jakuba z Vitry z lat 1216 i 1220 oraz swoją Historia Occidentalis. O obecności Franciszka pod Damiettą w czasie piątej wyprawy krzyżowej dają świadectwo: Kronika Ernoula, Historia Herakliusza i Kronika Burcharda z Ursperg.

Pierwsi towarzysze

Już w pierwszych latach po nawróceniu do Franciszka z Asyżu przyłączyli się naśladowcy: Bernard z Quintavalle, Piotr z Cattani, Idzi z Asyżu, Sabbatino, Morico, Giovanni de Capella, Filip Longo, Anioł Tancredi z Rieti, Giovanni z San Costanzo, Barbaro, Bernard di Vigilante, Sylwester. Tak zwanymi uczniami drugiej godziny byli: Leon, Rufin, Masseo, Jałowiec, Illuminat dell'Arce, Eliasz Bombarone, Pacyfik, Jan Prosty. Leonowi, Rufinowi i Aniołowi przypisywane jest autorstwo Relacji trzech towarzyszy, jednej z ważniejszych biografii Franciszka. Ważnym świadkiem pierwszych dziesięcioleci rozwoju Zakonu Franciszkańskiego i ostatnich lat życia Franciszka była również Klara z Asyżu.

Elementy duchowości

Franciszkańska tauka, nawiązuje do ulubionego znaku Franciszka - Tau

Duchowość Franciszka z Asyżu opiera się w głównej mierze na jak najwierniejszym naśladowaniu Chrystusa w Jego posłuszeństwie wobec planów Zbawienia, ubóstwie i czystości (chrystocentryzm). Charakteryzuje się fascynacją dla Bożej dobroci, przejawiającej się w wielu znakach zauważalnych w świecie: instytucja Kościoła, braterska wspólnota, braterstwo stworzeń, wytrwałość i szacunek dla ludzkiego cierpienia. Poczucie osobistej grzeszności i zależności od dobrego Stwórcy mobilizuje braci mniejszych do wstępowania na drogę pokuty i zachęcania do pójścia tą drogą innych ludzi (apostolat, misyjność).